İlim

Hz. Zeyneb’in (s.a) Kufe’de Ubeydullah b. Ziyad ile ve aynı şekilde Yezid’in sarayında Kur’an ayetleriyle delil getirerek, konuşması ve hutbelerinin her biri onun bilgi ve ilmini ortaya koymak açısından güzel kanıtlardır. Hz. Zeynep (s.a), babası Hz. Ali (a.s) ve annesi Hz. Fatıma’dan (s.a) hadisler nakletmiştir.[1] Buna ek olarak, babası Hz. Ali’nin (a.s) hilafeti döneminde Kufe kadınlarına ders ve Kur’an tefsiri dersleri vermesi, yine onun bilgisini ortaya koymaktadır.[2]

Hz. Zeynep (s.a) rivayet ve hadisleri beyan makamında idi. Muhammed b. Amr, Ata b. Saib, Fatıma bintu’l Hüseyin ve başkaları Hz. Zeynep’ten (s.a) hadisler nakletmişlerdir.[3] Hz. Zeynep (s.a), Masumlardan (a.s) Şiaların konumu, Âl-i Muhammed sevgisi, Fedek olayı, komşular, Bi'set ve başka farklı konularda hadisler nakletmiştir.

Ben-i Haşim’in Akilesi olan Hz. Zeynep (s.a), gelecekte yaşanacak olayların bilgisini bile değerli babasından öğrenmiştir. [4]

İbadet

Hz. Zeyneb-i Kübra (s.a) geceleri ibadetle geçirirdi. Yaşamı boyunca hiçbir zaman teheccüd (gece namazını) terk etmemiştir. İbadetlerle o kadar meşgul olurdu ki kendisine “Âl-i Ali’nin abidesi” (ibadet edeni) diye lakap takmışlardı. [5] Gece ibadetlerini hatta Muharrem ayının onunda ve onbirinde bile terk etmemiştir. İmam Hüseyin’in (a.s) kızı Fatıma şöyle diyor:

Aşura gecesi, halam her an mihrapta ibadete duruyor, namaz kılıyor, dua ediyor ve gözlerinden yaşlar akıyordu. [6]

Hz. Zeyneb’in (s.a) Allah’la olan irtibatı öyle bir boyutta idi ki Aşura günü İmam Hüseyin (a.s) kız kardeşine veda ederken şöyle buyurmuştur:

“Ey bacım! Beni gece namazlarında unutma.” [7]

Hicap ve İffeti

Hz. Zeyneb’in (s.a) hicap ve iffeti hakkında tarihte şöyle yazılmıştır: Zeynep (s.a), Resulullah’ın (s.a.a) kabrinin yanındaki Mescid-i Nebi’ye gitmek istediğinde, Hz. Ali (a.s) gece gitmesini emretmiş ve Hasan (a.s) ve Hüseyin’den (a.s) kız kardeşleriyle birlikte gitmelerini istemiştir. Önde İmam Hasan (a.s), ortada Hz. Zeynep (s.a) ve arkasında da İmam Hüseyin (a.s) hareket etmekteydiler. Onlar, Muttakilerin Mevla’sı Hz. Ali’den (a.s) aldıkları emir gereği, Hz. Zeyneb’i (s.a) bir namahrem görür diye, hatta Hz. Resul-ü Kibriya’nın (s.a.a) kabri şeriflerinin üzerinde bile ışık yakmamaya memurlardı. [8]

Yahya Mazeni şöyle diyor: Ben, Medine’de uzun bir süre Hz. Ali’nin (a.s) komşusu idim. Allah’a yemin ederim ki bu süre zarfında Hz. Zeyneb’i (s.a) görmedim ve sesini duymadım. [9]

Sabır ve İstikamet

Hz. Zeynep (s.a) sabır ve istikamet vadisinin öncülerindendir. Ağabeyi İmam Hüseyin’in (a.s) kanlı bedenini öylece yerde görünce, gökyüzüne doğru yüzünü çevirerek şöyle demiştir: “Allah’ım! Bu naçiz kurbanımızı ve senin yolunda öldürülmüş bu şehidi bizden (Peygamber Ailesinden) kabul buyur”. [10]

Araştırmacı yazarlardan birisi şöyle diyor: Zeyneb’in (s.a) lakaplarından birisi de “er-Raziye bi’l Kader ve’l Kaza”dır (Kaza ve Kadere razı olan). Bu şerefli hanım, zorluk ve sıkıntılar karşısında ayakta durmuştur. Eğer o musibetlerin bir miktarı yüce dağlara verilseydi, dağlar erir ve yok olurdu. Ancak o bir başına, yalnız, garip, kimsesiz ve mazlum hanım, sağlam bir dağ gibi… her zorluğun karşısında ayakta durmayı başarmıştır. [11]

Hz. Zeynep (s.a) defalarca İmam Zeynelabidin'in (a.s) canını kurtarmıştır. Örneğin İbn-i Ziyad’ın meclisinde, İmam Zeynelabidin (a.s) delil getirerek konuşmasının ardından, İbn-i Ziyad, İmam'ın (a.s) öldürülme emrini verdiğinde Hz. Zeynep (s.a) elini kardeşinin oğlu İmam Zeynelabidin'in(a.s) boynuna atar ve "Ben hayatta olduğum sürece, onu öldürmenize müsaade etmeyeceğim" diye buyurur. [12]

Fesahat ve Belagat

Hz. Zeynep (s.a) fesahat ve belagati baba ve annesinden miras olarak almıştır. Konuştuğu sırada, sanki babasının dilinden konuşurdu. [13] Kufe’de, Yezid’in meclisinde ve ayrıca Ubeydullah b. Ziyad’la yaptığı konuşmaları, babası İmam Ali’nin (a.s) hutbeleri ve annesi Hz. Fatıma Zehra’nın (s.a) Fedekiye hutbesiyle birebir benzerlikler taşımaktadır. [14]

Hz. Zeynep (s.a) Kufe’de o eşsiz fasih hutbesini okuduktan sonra, insanlar ellerini ağızlarına götürmüş ve şaşkın bir şekilde birbirlerinin yüzüne bakmışlardır. O esnada yaşlı bir adam ağlar bir halde şöyle demiştir: Anam ve babam, yaşlıları en üstün olanların yaşlıları, çocukları en üstün olanların çocukları, kadınları en üstün olanların kadınları, nesil ve soyları en yüce ve üstün olan bu aileye feda olsun. [15]

-------------

[1]- İbn-i Asakir, İ’lamu’n-Nisa, s. 189.

[2]- Delailu’l İmamet, Taberi, c. 3; Zebihullah Mehellati, Reyahinu’ş-Şeria, s. 57.

[3]- Nehcü’l Belağa, İbn-i Ebi’l Hadid, c. 16, s. 210; Vesailu’ş-Şia, c. 1, s. 13 ve 14; Biharu’l Envar, c. 6, s. 107.

[4]- Zebihullah Mehellati, Reyahinu’ş-Şeria, c. 3, s. 56 ve 73.

[5]- Cafer Nakdi, Reyahinu’ş-Şeria, s. 61.

[6]- Ahmed Sadıki Erdestani, Reyahinu’ş-Şeria, s. 106.

[7]- Zebihullah Mehellati, Reyahinu’ş-Şeria, c. 3, s. 62; Cafer Nakdi, Reyahinu’ş-Şeria.

[8]- Seyyid Abdul Hüseyin Destğeyb, Zendigani Hz. Zeynep (s.a), s. 19. 

[9]- Muhammedi İştihardi, Hz. Zeynep (s.a) Furuğ-u Taban-ı Kevser, s. 99.

[10]- Seyyid Ali Naki Feyzü’l İslam, Hatun Dusera, s. 185.

[11]- Seyyid Nurettin Cezairi, el-Hasaisetu’z-Zeynebiye, s. 24.

[12]- Muhammed Bakır Meclisi, Biharu’l Envar, c. 45, s. 117.

[13]- Ahmed Beheşti, s. 51.

[14]- Seyyid Kazım Erfa, Hz. Zeynep (s.a), Siyre-i Ameli Ehlibeyt, s. 88.

[15]- Seyyid İbn-i Tavus, el-Luhuf, s. 179; Muhammed Bakır Meclisi, Biharu’l Envar, c. 45, s. 110.