Bismillahirrahmanirrahim

Soru:

Bazı kimseler Hz. Peygamber’den (s.a.a) veya Ehl-i Beyt imamlarından (a.s) yardım dilerler. Örneğin “Ya Muhammed!” diyorlar Acaba bu şirk sayılmaz mı?

Cevap:

Bu alem sebepler sonuçlar alemidir. İnsan hayatını sürdürebilmek için mutlaka başkalarından yardım alır ve birtakım şeylere ihtiyaç duyar. Yani diğerlerinden yardım istemeden yaşamak mümkün değildir. İnsan hastalandığında doktordan tedavisi için yardım ister bir bina yaptırmak isteyince mimara başvurur, bir yükü taşımak için birilerinden yardım alır vs.

Acaba bu davranışlarımız, “yalnız senden yardım dileriz” ayetine ters mi düşüyor ve şirke mi bulaşıyoruz?

Bunun cevabı hem evet ve hem hayırdır. Şöyle ki eğer bir insan bu araçların müstakil olduğuna inanırsa yani şöyle derse Allah istese de istemese de şu doktor veya bu ilaç beni iyileştirecektir o zaman bu şirke girer, ancak Allah’ın izni ve iradesiyle bu vesile bana yardım eder diye inanırsa bu tevhittir şirkle alakası yoktur.

İmam Cafer-i Sadık (a.s) şöyle buyurmuştur: Allah her şeyi mutlaka kendi sebebiyle var etmeyi irade buyurmuştur.

Buna göre bir mü'min herhangi bir sebebe başvururken ondan yardım alırken onu müstakil görmez. Allah'ın izniyle bu tabip benim hastalığımı teşhis eder ve gereken tedavi yapar ve beni iyileştirir diye düşünür.

Eğer bu ölçüye riayet ederek insan bir kimseden veya bir şeyden yardım alırsa, bu tevhit inancıyla çelişmez.

Manevi alanda da bu ayni şekildedir, yani biz Hz. Peygamber (s.a.a) veya Ehlibeyt imamlarını (a.s) Allah'ın katında vesile kılarken onları müstakil bağımsız görmüyoruz. Allah'ın izniyle onların aracılığı kabul olur diye düşünüyoruz.

Ama puta tapanların putlarını Allah katında aracı kılmalarının şirk oluşuna gelince onların putları ilah ve mabut bilmelerinden kaynaklanırdı. Oysa ki Hz. Resulullah’ı (s.a.a) veya Ehl-i Beyt'i (a.s) Allah katında vesile kılan bir Müslüman asla Hz. Resulullah’ı (s.a.a) veya Ehl-i Beytini (a.s) ilah bilmiyor, onların Allah’ın kulu olduğuna inanıyordur.

Böylece anlaşıldı ki “Yalnız senden yardım dileriz” ayetinin anlamı şundan ibarettir: “Mabut ve Müstakil bilerek yardım dilediğimiz tek sensin”.

“Allah’tan başkasını çağırmayın” diye buyuran ayetinde anlamı, yani müstakil görerek Allah’tan başkasını çağırmayın. Ama vesile bilerek Allah’ın seçkin kullarını çağırmanın bir sakıncası yoktur.

Bu konunun açıklık kazanması için Müslümanların genelinin Hz. Peygamber’e (s.a.a) veya İmam’a (a.s) tevessül ederken kullandığı iki cümlenin meşru olup olmadığını görelim.

Müslümanların geneli Hz. Peygamber’i (s.a.a) veya Ehl-i Beyt imamlarından (a.s) birini vesile kılarken şu iki cümleden birini kullanırlar:

Ya şöyle derler:

“Ya Allah! Hz. Muhammed hürmetine senden istiyorum …”

Veya derler ki:

“Ya Muhammed! Seni Allah'ın katında aracı kılıyorum, senin hürmetine Allah’tan istiyorum...”

Aşağıdaki sahih hadiste göreceğimiz gibi bu iki tabirin her ikisi de bizzat Hz. Resulullah’ın (s.a.a) kendisinin öğrettiği sünnetinde yer almaktadır.

Konunun anlaşılması için aşağıdaki hadisi dikkatle okuyalım:

Aşağıda kaynaklarını vereceğimiz büyük İslam hadisçileri nakletmişlerdir ki:

 “Gözünden rahatsız olan bir insan, Hz. Resulullah'ın (s.a.a) huzuruna geldi ve dedi ki “Ya Resulullah! Dua et ben iyileşeyim”. Hz. Resulullah (s.a.a) buyurdu ki; "İstersen dua ederim. Ama sabretsen daha iyidir." O adam dedi ki "Dua et, Ya Resulallah!"

Bunun üzerine Hz. Resulullah (s.a.a) emretti ki “Abdest al. Ve sonra iki rekât namaz kıl. Sonra gel benim huzuruma." O adam gitti, abdest aldı ve iki rekât namaz kıldı. Hz. Resulullah'ın (s.a.a) huzuruna geldi. Hz. Resulullah (s.a.a) ona: "Ey Allah! Ben senin Peygamber’in olan rahmet Peygamberi Muhammed hürmetine senden istiyorum ve sana yöneliyorum…” de.

Bu birinci cümledir.

Sonra Hz. Resulullah (s.a.a) devamında ona: "Ya Muhammed! Ben bu hacetimde seninle Allah’a yöneliyorum ki benim hacetim reva olsun" de.

Yani Allah'ım! Onun aracılığını benim hakkımda kabul et.

Görüldüğü gibi bu hadiste iki cümle yer alır. Birinci cümle Allah'a hitaptır: “Allah’ım! Ben rahmet peygamberi olan senin peygamberin Muhammed hürmetine sana yöneliyorum” deniyor.

İkinci cümle: "Ya Muhammed!" şekildedir ve Hz. Peygamber’e (s.a.a) hitaptır. Yani "Ey Muhammed! Ben seni aracı kılarak Allah'a yöneliyorum ki Allah benim hacetimi karşılasın".

Hadisin kaynağı:

Bu hadisi Taberani, İbn Mace, Tirmizi ve Hâkim ve diğerleri nakletmişler ve “sahih” olduğunu vurgulamışlardır. Hadisin senedinin sahih olduğuna dair muhaddisler arasında ittifak vardır.  Müstedrek-i Hâkim c. 3 64; Musned-i Ahmed b. Hanbel h. No: 17241, Sünen-i İbn-i Mace c. 2 s. 504; Sünen-i Tirmizi, c. 5 s. 388; Sahih-i İbn-i Huzeyme, c. 1. s. 603; Beyhaki, Delailunnübüvve c. 6 s. 167.

Böylece Müslümanların Hz. Resulullah’a (s.a.a) veya Ehl-i Beyt imamlarına (a.s) tevessül ettiklerinde kullandıkları ifadenin bizzat Hz. Resulullah’ın (s.a.a) öğretisi olduğunu görüyoruz. Ve tevessülün şirkle bir alakasının olmadığını anlıyoruz.

Hz. Resulullah (s.a.a) ve Ehl-i Beyt’ine (a.s) tevessül etmekle ilgili diğer bazı şüphelere ilerideki yazılarımızda inşallah cevap vereceğiz.