Soru:

Recep ayında yapılan "Ya Men Ercuhu" duasını açıklayınız ve duanın sonunda parmağı hareket ettirip, sakal ve çeneyi sağ elde tutmanın felsefesi nedir?

Cevap:

İbadetlerimizde illet ve sebebi anlamak peşinde değiliz. Çünkü onların illet ve sebebini anlamak, aklın derk etmesinden daha üstündür. İbadette de Allah, sorgusuz sualsiz ibadet, özveri ve amel ister.

İbadetlerde kendimizden bir şey çıkarmak ve bidat olmamasına dikkat etmeliyiz. Yapılan ibadetler Hz. Peygamber (s.a.a) veya masum İmamdan (a.s) gelmiş olmalıdır. İbadetlerde dakik olarak masum İmamların (a.s) ibadet şekillerine iktida etmeye çalışıyoruz. Eğer onlar ibadetlerde özel bir şekilde amel etmişlerse, kesinlikle o özel şekil, Allah tarafından sevilmiş ve bir hikmete sahiptir; biz o hikmeti anlamasak bile.

Sürekli ve her zaman için kıymetli bir dua olan [1] ve Recep ayının sabah ve akşamları ile namazlardan sonra [2] okunan "Ya Men Ercuhu Li Kulli Hayr..." duası hakkında şöyle buyurulur: İmam (a.s) duayı okurken "Ve Zidni min Fazlike, Ya Kerim" şeklinde okuyup elini kaldırarak şöyle buyurdu: "Ya Zel-Celali ve'l-İkram; Ya Zen-Nema'i ve’l-Cud, Ya Ze’l-Menni vet-Tevl; Herrim Şeybeti ela’n-Nar." Sonra elini mübarek sakalına koydu ve elinin arkası gözyaşlarından ıslanıncaya kadar elini sakalından kaldırmadı. [3]

Başka bir rivayette ise, o hazret "Ve Zidni Min Fezlike, Ya Kerim"e kadar okudu, sonra sol eliyle mübarek sakalını tuttu ve sağ elinin işaret parmağıyla da “sığınma talebi” işareti yaptığı ve son kısmı okuduğu anlatılmaktadır. [4]

Bu nakle göre ve İmam’ı (a.s) taklit ederek, duanın son kısmını okurken sol elimizle sakalımızdan tutar ve sağ elimizin işaret parmağını sallayarak dua ve yakarış halini göstererek duayı okuyoruz.

Bu işin hikmeti nedir? Pek çok ibadet ve dua gibi işin hikmetini bilmiyoruz ama bu işi masum İmamların (a.s) yaptığı rivayet edildiği için biz de masum İmamların (a.s) bu işi yaptığı şekilde onlara uyuyoruz.

----------

[1]- Biharu’l Envar, c.47, s.36.

[2]- Biharu’l Envar, c.95, s.390.

[3]- Biharu’l Envar, c.47, s.36.

[4]- Biharu’l Envar, c.95, s.391.