Alevi erkânında cenaze namazı Beş Esma hürmetine beş tekbirle kılınır. Beş Esma, Alevi itikadında oldukça önemli, hatta inancın temelini oluşturur.

Nedir Beş Esma? Esma, isimler demektir. Allah katında en değerli beş şahsiyetin isimleridir. Hz. Âdem yaratılmadan önce yaratılan ve Allah’ın arşında Allah’ı yâd eden beş nurdur.

Allah-u Teâlâ, Hz. Âdem’e secde edilmesi emrini verdiğinde herkes secde etti, ama Şeytan secde etmedi. Bu Beş Esma (beş nur) bu emrin muhatabı değillerdi. Çünkü onlar, Hz. Âdem de dâhil olmak üzere Allah’ın yarattığı bütün mahlûkattan, daha üstünlerdi. Bu yüzden Şeytan secde etmeyince Allah-u Teâlâ ona şöyle buyurdu:

Sad/75:

اَسْتَكْبَرْتَ اَمْ كُنْتَ مِنَ الْعَالٖينَ

“Büyüklük mü tasladın, yoksa üstünlerden mi oldun?”

Ayette geçen üstün olanlar kimlerdir? Bu Beş Esma, yani bu beş nurdur. Onların başı ahir zaman nebisi Hz. Muhammed Mustafa’dır. Bir diğeri onun kızı, Fatıma annemizdir. Üçüncüsü, şah-ı velayet İmam Ali Murteza’dır. Dördüncüsü ve beşincisi cennet gençlerinin efendileri İmam Hasan ve İmam Hüseyin’dir.

Evet, Alevi erkânında bu Beş Esma hürmetine cenaze namazı beş tekbirle kılınır. Bir Alevi, ömrünü onların sevgisi ve muhabbeti üzerine geçirir ve şekillendirir. Bu yüzden ömrünü tamamladığında ahiret yolculuğuna başlarken bu Beş Esma ile uğurlanır.

İlk tekbir getirildiğinde Allah’ın birliğine, O’ndan başka İlah olmadığına ve Hz. Muhammed Mustafa’nın O’nun kulu ve elçisi olduğuna şehadet getirilir.

İkinci tekbirden sonra Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’e ve onun pak Ehlibeytine salavat getirilir. Üçüncü tekbirden sonra bütün müminlere dua edilir. Dördüncü tekbirden sonra ölen cenazeye özel dua edilir ve beşinci tekbirle cenaze namazı bitirilir.

Bir Alevinin cenaze namazı budur.

Ama ne yazık ki Anadolu’nun bazı yerlerinde Alevi cenazeleri beş değil de dört tekbirle kılınmaktadır. Biz burada diğer mezhepleri eleştirmiyoruz; herkesin inancına ve görüşüne saygımız vardır. Ama Alevilik itikadının ve yolunun da bir erkânı vardır ki onun uygulanmasını ve yaşatılmasını istiyoruz.

Evet, canlar! Anadolu’daki Alevi toplumuna baktığımızda her yerinden mazlumluk akmaktadır. İrfan gözüyle bakıldığında bu da en büyük zulüm ve mazlumluktur.

Neden bir ömür boyu bu inanç üzerine yaşayan birisi Hakka yürüdüğünde cenazesi başka bir mezhep üzerine kaldırılsın?! Neden ömrünü bu Beş Esma aşkıyla yaşayan bir Alevinin cenazesi beş değil de dört tekbirle kıldırılsın?! 

Bir Alevi; doğumuyla, yaşamıyla, nikâhıyla, cenazesiyle, kısacası her şeyiyle Ehlibeyte benzemeli ve her amelini onlardan almalıdır. Evlenirken nikâhını, Alevilik erkânı ve Ehlibeytin yolu üzerine kıydırmalıdır. Cenazesini de aynı şekilde bu yol üzerine kaldırmalıdır.  

İmam Cafer Sadık (a.s) şöyle buyuruyor:

لا و اللّه ِ ، إنّهُ إذا أتاهُ ملَكُ المَوتِ لقَبضِ رُوحهِ جَزِعَ عِندَ ذلكَ ، فيَقولُ لَهُ ملَكُ المَوتِ : يا وَليَّ اللّه ِ لا تَجزَعْ ، فوالّذي بَعَثَ محمّدا صلى الله عليه و آله لَأنا أبَرُّ بِكَ و أشفَقُ علَيكَ من والِدٍ رَحيمٍ لو حَضَرَكَ ، افتَحْ عَينَكَ فانظُرْ . قالَ : و يُمَثَّلُ لَهُ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله و أميرُ المؤمنينَ و فاطمةُ و الحسنُ و الحسينُ و الأئمةُ من ذُرِّيتِهِم عليهم السلام

Allah’a ant olsun ki ölüm meleği bir müminin canını almaya geldiğinde o mümin tedirginlik yaşar. Ölüm meleği ona şöyle der: “Ey Allah’ın sevgili kulu! Tedirgin olma. Hz. Muhammed Mustafa’yı peygamber olarak seçen Allah’a ant olsun ki sana, anne ve babandan daha Mihriban ve daha yumuşak davranacağım. Gözlerini aç ve bak.” O sırada Peygamberimiz Hz. Muhammed Mustafa’yı, İmam Ali’yi, Hz. Fatıma’yı, İmam Hasan’ı, İmam Hüseyin’i ve onların neslinden gelen 12 İmamların diğerlerini karşısında görür.” (Kafi, 3/127/2)

Allah’ım! Bizleri bu dünyada 12 İmamların, Ehlibeytin yolundan ayırma, hayatımızı onların sözleri ve emirleri ile şekillendirmemizde bize yardımcı ol, ölüm anında ve ahirette onların şefaatlerini nasip et.    

Alevi Din Âlimi

Ali Akın Caba