Soru: Hocam, bazıları "Hz. Hüseyin (a.s), Kerbela'da sıkıştırılınca, Yezit ile anlaşmak istemiş, "Beni bırakın gideyim" demiş, ama onlar bırakmayınca da başka seçeneği kalmadığı için savaşmış. Bu sebeple, ‘haksızlığa karşı başkaldıran; taviz vermeyen; ölümü göze alan bir insan’ diye bayraklaştırılması doğru değildir" sadedinde kelam eylediler. Çünkü anlaşma yolunu aramış ve başka seçeneği kalmamış, falan... Bu adamlara nasıl cevap verebiliriz?

Cevap: Muhterem kardeşim, bir kimsenin söylediği sözler ve gerçekleştirdiği eylemlerden asıl maksadının ne olduğunu anlamak için onun o olayla ilgili bütün açıklama ve tavırlarını dikkate alması gerekir. Örneğin siz Kur'an-ı Kerim'in mesela “Şefaat” konusuyla ilgili nihai görüşünü almak isterseniz, bu konuda Kur'an'da bulunan bütün ayet ve açıklamaları dikkate almanız gerekir. Yoksa bir ayeti cımbızlayıp alırsanız, Kur'an'ın görüşüne tam ters bir görüş ortaya çıkar. Örneğin şu ayet:

"Ve öyle bir günden korunun ki, kimse kimsenin yerine bir şey ödeyemez; kimseden şefaat da kabul edilmez; kimseden fidye de alınmaz ve onlara hiçbir yardım da yapılmaz." [1]

 Şimdi biz sadece bu ayeti dikkate alırsak, (haşa) Kur'an'ın şefaat inancını reddettiğini söylememiz gerekir.  Nitekim selefi düşünceliler, birçok konuda yaptıkları gibi, bu konuda da bu yanlışı yapmışlardır. Oysa şefaatle ilgili diğer ayetleri de dikkate aldığımızda, hem bu ayetin gerçek tefsiri ortaya çıkar ve hem de şefaat hakkındaki Kur'an'ın nihai görüşü.

Hz. Hüseyin (a.s) ile ilgili söylenenlere gelince, benzer bir durum söz konusudur. Evet, Hz. Hüseyin'in (a.s) Emevî ordusuna "Beni bırakın Medine'ye geri döneyim veya bu topraklardan çıkıp başka yerlere (Emevi sultasının olmadığı bir yere) gideyim" dediği bazı kaynaklarda nakledilmiştir. Bunu söyleyip söylemediği tam sabit değildir. Ancak söylese dahi, bunu (haşa) korktuğu veya mecbur kaldığı için söylediğini söylemek için, insanın tam anlamıyla kör veya cahil ya da garazlı marazlı birisi olması gerekir. Çünkü eğer öyle olsaydı, hiç baştan bu yola çıkmaması gerekirdi. Eğer Hz. Hüseyin (a.s) ta Medine'deyken Yezid'in biat teklifine olumlu cevap verseydi, değil herhangi bir sıkıntı yaşaması, tam aksine baş tacı bile edilirdi! Aynı teklif Kerbela'da ve bizzat Aşura gününde son ana kadar kendisine tekrarlandı. Ancak hepsini de tereddütsüz bir şekilde reddetmiştir.

Hz. Hüseyin (a.s), Medine'de şu cevabı vermişti Yezid'in valisine: "Yezid şarap içen; haksız yere adam öldüren; açık bir şekilde fisk-u fücur ve haram işleyen birisidir. Benim gibi birisi Yezid gibi birisine asla biat etmez..." [2]

"Eğer dünyada (benim için) bir sığınak ve gidecek bir yer kalmasa dahi, yine de Yezid b. Muaviye’ye biat etmem..." [3]

"Ümmet Yezid gibi bir yöneticiye müptela olduğu zaman, İslam'a elveda demek gerekir." [4]

Hz. Hüseyin (a.s), Mekke'de haccını yarıda bırakarak Irak'a doğru hareket ettiğinde şöyle seslenmişti Müslümanlara: "Kim bizim (hedefimiz) uğruna canını feda etmek istiyor ve Allah'a kavuşmayı kendisine sükûnet vesilesi olarak görüyorsa, bizimle birlikte yola çıksın..." [5]

Hz. Hüseyin (a.s), sonunda Kerbela'da biat ve teslimiyet tekliflerine şu cevapları vermiştir: "Zina zade oğlu zina zade (İbn-i Ziyad), beni iki şey arasında muhayyer kılmıştır. Ya kılıç, ya da zillet! (Ya savaşıp ölmek, ya da biat edip zillete boyun eğmek). Heyhat! Zillet bizden uzaktır. Buna ne Allah razı olur, ne Resulü, ne müminler, ne de (bizi büyüten) temiz ve tathir kucaklar." [6]

"Hayır! Allah'a andolsun ki, hiçbir zaman zelil birisi gibi size el vermeyeceğim ve köleler gibi kaçmayacağım." [7]

"Allah'a andolsun ki kanıma boyanmış bir şekilde Allah'a kavuşuncaya kadar onların (Yezid ve âvânesinin) hiçbir davetine icabet etmeyeceğim." [8]

"İzzetli bir şekilde ölmek, zilletle yaşamaktan daha iyidir." [9]

"Allah'a andolsun ki, kendimi zillet ve alçaklığa asla teslim etmeyeceğim." [10]

"Hiç şüphesiz ben, (Allah yolunda) ölmeyi saadet ve zalimlerle birlikte yaşamayı ise, zillet ve bedbahtlık olarak görüyorum." [11]

"Ben ölümden korkan birisi değilim. İzzete kavuşma ve hakkı ihya etme yolunda ölüm, ne kadar da kolaydır. İzzete kavuşma yolunda ölüm ebedi bir hayattır. Zilletle yaşamaksa, hayatsı bir ölümdür. Beni ölümle mi korkutuyorsun? Heyhat! Okun hedefinden şaşmış ve yanlış zanna kapılmışsın. Benim ölümden korkum yoktur. Benim nefsim ölüm korkusuyla zillete boyun eğmeği kabul etmekten daha büyüktür; himmet ve hamiyetim bu gibi şeylerden çok daha yücedir. Beni öldürmekten başka bir şeye gücünüz yeter mi? O hâlde merhabalar olsun Allah yolunda ölüme. Sizin benim azamet, izzet ve şerefimi yok etmeye asla gücünüz yetmez..." [12]

İmam Hüseyin’in (a.s) yukarıdaki sözü söylediğini kabul etsek dahi, bundan maksat, evvela o zalim guruha sonuna kadar hücceti tamamlamak ve bütün bahaneleri yok etmek; son ana kadar kan dökülmesini önlemek; en azından bu konuda artık herhangi bir sorumluluğunun kalmadığını ve bütün sorumluluğun karşı tarafa ait olduğunu gözler önüne sermek; ihtimal de olsa hidayet kabiliyetini henüz kaybetmeyen kimselerin geri dönüşlerine ve hidayetlerine vesile olmaktı. Zaten İmam (a.s) bu konuda elinden gelen her türlü çabayı sarf etmiş; defalarca onlara hutbe okumuş; kendini ve sahip olduğu konumu ve faziletlerini saymış; onların bulundukları batıl ve şeytanî yoldan geri dönmelerini öğütlemişti. Nitekim bu çabalar “Hürr b. Riyahî ve Zuhayr b. Kayn” gibi bir kaç kişinin tövbe edip İmam'ın (a.s) ordusuna katılmalarına vesile olmuştur.

Evet, nur imamlarının (a.s) asıl hedefi insanları hidayet etmek ve manevi bir tabip olarak onların hastalıklarını tedavi etmektir. Dolayısıyla mümkün olan bütün vesilelerden istifade ederek, kan dökülmesini önlemeye çalışırlar. Savaş en son ve zaruri çaredir. İmam Hüseyin'in (a.s) yaptığı da bundan ibaretti.

Bu kısa açıklamadan sonra size yukarıda naklettiğimiz bir kaç söze ilaveten Hz. İmam Hüseyin'in (a.s) Medine'den çıktığı andan itibaren, şehadet anına kadar söylediği tarihi sözlerinden bazı pasajları nakletmek istiyoruz ki basiretini kaybetmeyen ve vicdanı kararmayan bir kimseye doğruları anlaması için bunların sadece bir kaçı yeter ve artar bile. Ardından da isteğiniz üzere Hz. Hüseyin’in (a.s) fazileti hakkında bir kaç hadisi ilave edeceğiz:

İmam Ali b. Hüseyin (a.s) şöyle diyor: "Babam Hüseyin b. Ali (a.s) ile Kerbela’ya gidiyorduk. Nerede konaklasak, ne zaman tekrar yola koyulsak hep Hz. Yahya b. Zekeriya’yı anıyor ve ondan söz ediyordu. Bir defasında "Dünyanın Allah indinde ne kadar değersiz olduğu, Yahya’nın başının Yahudi bir zinakâra (fahişeye) armağan götürülmesinden bellidir" buyurdu." [13]

Medine'den ayrılacağı sırada yazdığı vasiyetinin bir ölümünde şöyle yazdı:

"Allah’ım! Sen de biliyorsun ki bizim kıyamımız, saltanat hevesiyle veya dünya malına düşkünlüğümüz dolayısıyla değildir. Amacımız, senin dininin işaretlerini diriltip egemen kılmak; sana ait olan şu yeryüzünü ıslah edip her yerde huzur ve güvenliği sağlamak; zulme uğrayan kullarını zalimlerin şerrinden kurtarmak ve senin farzlarını, sünnetlerini ve emirlerini uygulamaktır." [14]

Ceddi Hz. Resulullah'ın (s.a.a) bir hadisine istinaden şöyle buyurmuştur:

Ey insanlar! Resulullah buyurmuştur ki: Her kim, Allah'ın haramını helal bilen; ahdini bozan; Resulü'nün sünnetine muhalif olan; kulları arasında zulüm ve haksızlıkla hükmeden zalim bir yönetici görür, eliyle veya diliyle ona karşı durmazsa, Allah-u Teâlâ onu o zalimi sokacağı yere (cehenneme) sokar." [15]

Medine'den çıkmadan söylediği sözlerinden:

"Hak üzere amel edilmediğini ve batıldan kaçınılmadığını görmüyor musunuz? Böyle bir durumda, mü'min, Allah'a kavuşmayı (şehit olmayı) istemekte haklıdır." [16]

Aşura günü Kays b. Eş’as "Yezid’in emrine teslim ol" deyince, İmam Hüseyin (a.s) şöyle buyurdular: "Allah’a yemin ederim ki, onursuz insanlar gibi davranıp size asla biat etmeyeceğim. Korkak köleler gibi er meydanından kaçmayacağım asla!" [17]

"Ölümden korkmak bana yakışmaz! Hakkı diriltmek ve izzete kavuşmasını sağlamak yolunda ölüm ne kadar da kolaydır! İzzet ve şeref uğruna ölmek, ölümsüz bir hayata kavuşmaktır; zilletle ve şerefsizce bir hayat ise, mutlak ölümden başka şey değildir." [18]

Şair Farazdak ile konuşurken İmam (a.s) irticalen şu şiiri söyledi:

"Dünya hoş gibi görünse de, ölümsüz cennet diyarı pek daha değerlidir!

Eğer şu vücutlar bir gün ölmek için yaratılmışsa, kılıçların gölgesinde şehadeti seçmek daha çok yaraşır insana!

İnsanoğlunun rızkı Allah’ın takdiriyle belirlendiğine göre, rızk edinmek için daha az hırs ve tamah göstermek yeğ değil mi?

Servet, bırakıp gitmek için toplanıp yığılıyorsa eğer, insanoğlu bırakıp gideceği şeyde niçin bunca cimrilik etmede?" [19]

Hz. İmam Hüseyin'in fazileti hakkında bir kaç hadis:

Hanbelî mezhebinin imamı Ahmed b. Hanbel, kendi senediyle Ebu Sabit’ten naklen Cabir’in şöyle dediğini rivayet eder: "Ali’nin küçük oğlu Hüseyin camiye girdi; Hz. Resulullah (s.a.a) onu göstererek şöyle buyurdular: "Cennet gençlerinin efendisini görmek isteyen, Hüseyin’e baksın." [20]

İbn-i Kesir, Tirmizi ve diğer tanınmış Ehl-i Sünnet kaynaklarında Hz. Resulullah’tan (s.a.a) şöyle nakledilmiştir: "Hüseyin benden ve ben de Hüseyin’denim; Allah-u Teâlâ, Hüseyin’i seveni sever. Hüseyin, resullerin temiz evlatlarındandır; o, hayrın ve saadetin öncüsü ve sancaktarıdır." [21]

Hz. Resulullah (s.a.a) şöyle buyurmuştur:

“Hüseyin bendendir ve ben de Hüseyin’denim; Hüseyin’i seveni Allah sevsin.” [22]

Yine şöyle buyurmuştur:

“Kim, gök ehli yanında yeryüzü ehlinin en sevilenine bakmak istiyorsa, Hüseyin’e baksın.” [23]

Hz. Resul-i Ekrem (s.a.a.) (İmam Hasan ve İmam Hüseyin'e (a.s) işaret ederek): “Bunlar benim ve kızımın yavrularıdır. Ey Allah'ım! Ben bu ikisini seviyorum; sen de onları sev ve onları sevenleri de sev.” [24]

İbn-i Hacer Askalani şöyle diyor: "Abdullah b. Ömer, Kâbe duvarının gölgesinde oturmuştu. O sırada Hz. Hüseyin b. Ali (a.s.) çıkageldi. Abdullah, onu görür görmez; "İşte bu insan bugün gökler ehli nezdinde yer ehlinin en sevgili insanıdır" dedi." [25]

İmam Hüseyin'in (a.s) Aşura günü savaş meydanında okuduğu bir kahramanlık şiiri:

"Dedem, Allah’ın Resulü, yaratılmışların en üstünüdür ve Allah’ın yeryüzünde ışıyıp duran meşalesi biziz.

Ben, Ali’nin oğluyum, Haşim Oğulları’nın o temiz soylu yiğidinin hani; ve sırf bu iftihar bile yeter elbet bana.

Peygamber soyunu yürüten Fatıma, annemdir benim; kanat verilen Cafer amcamdır benim.

Allah’ın Kitabı bizim aramızda dosdoğru bir şekilde inmiştir; bizim hidayetimiz ve vahyimiz dillere destandır.

Bütün insanlar için Allah’ın emin ve güvenilir dayanak ve sığınağı biziz ve bu hakikati gizli-açık daima söylemişizdir insanlara.

Kevser Havuzunun sahipleri biziz; dostlarımızı bizzat Resulullah’ın (s.a.a) kadehiyle doyuracağız Kevser’e şüphesiz.

Bizim Şia’mız insanlar arasında en aziz yârenlerdir; düşmanlarımız ise, kıyamet günü hüsrana uğrayacak olanlardandır." [26]

Allah'a emanet olun.

----------

[1]- Bakara, 48.

[2]- el-Futuh, c.5, s.17.

[3]- Maktel-i Harezmî, c.1, s. 188.

[4]- Maktel-i Harezmî, c.1, s.185.

[5]- el-Luhuf, s.53.

[6]- el-Luhuf, s.57.

[7]- el-İrşad, s.128.

[8]- Biharu’l-Envar c.45, s.12.

[9]- Biharu’l-Envar, c.44, s.192.

[10]- el-Luhuf, s.23.

[11]- Tuhefu’l-Ukul, s.245.

[12]- Ehlü’l-Beyt, Tevfik Ebu İlim, s.448.

[13]- Biharu’l-Envâr, c.45, s.298.

[14]- Tuhefu’l-Ukul, s.243.

[15]- Maktel-i Harezmî, c.1,  s.234.

[16]- Tuhefü’l Ukul, s.245.

[17]- Şeyh Müfid, el-İrşad, s.216.

[18]- Edebü’l-Hüseyin, s.159, İhkaku’l-Hak’tan naklen.

[19]- Keşfü’l-Gumme, c.2, s.240.

[20]- İbn-i Kesir, el-Bidaye ve’n-Nihaye, c.8, s.206.

[21]- İbn-i Kesir, el-Bidaye ve’n-Nihaye, c.8, s.206, Tirmizi'den naklen.

[22]- Sünen-i Tirmizi, c.5, s.324.

[23]- Menakıb-i İbn-i Şehraşub, c.4, s.73.

[24]- Sünen-i Tirmizi, Kitab-ul Menakıb, Hasaisü’n-Nesai, s.220.

[25]- el-İsabet-u Fî Temyizi’s-Sahabe, c.1, s.335.

[26]- Nefesü’l-Mehmum, s.219.