Kur'ân'ın tefsiri, hükümlerin açıklanması, halkın itikadî sorularını cevaplamak, halkın inancında ve dinde her türlü tahrifin vuku bulmasını önlemek gibi, bu önemli vazifeleri yerine getirmek geniş ve hata kabul etmeyen bir bilgiye sahip olmaya bağlıdır. Oysa bu gibi şeyleri normal kişiler üstlenecek olurlarsa, hata ve yanılgıdan masun olmayacaklardır.

Elbette masumiyet, “peygamberlik” demek değildir. Bir insan peygamber olmadığı hâlde hata ve yanılgıdan masum olabilir. Bunun en açık örneği, peygamberlerin masum oluşu konusunda masumiyetinin delillerine değinilen Hz. Meryem'dir. [1]

İmamın masum olmasının gerekliliğine, mezkûr aklî tahlil dışında diğer bazı deliller de delâlet etmektedir. Onlardan bazıları şöyledir:

1- Allah-u Teâlâ'nın kesin iradesi Ehlibeyt'in (a.s) her türlü çirkinlikten uzak olmasına taalluk etmiştir. Nitekim Kur'ân şöyle buyuruyor:

Ey Ehlibeyt! Allah sizden çirkinliği uzak tutmayı ve sizi tertemiz kılmayı diliyor. [2]

Bu ayet, Ehlibeyt'in (a.s) masumiyetine şöyle delâlet etmektedir:

Allah-u Teâlâ'nın özel iradesinin, Ehlibeyt'in (a.s) her türlü çirkinlikten uzak olmasına taalluk etmesi, onların günah işlemekten masum olmasını gerektiriyor. Çünkü ayette geçen "rics" teriminden maksat, her türlü fikrî, ruhî ve amelî çirkinliktir; günah bunun en açık örneğidir. Bu irade ümmetin hepsine değil, özel kişilere taalluk ettiğinden, doğal olarak herkese taalluk eden tathir iradesiyle farklıdır.

Müslümanların tümünü kapsayan tathir iradesi, teşriî=yasama iradesi [3] olup, kişilerin itaatsizlik etmesi sonucu gerçekleşmeyebilir de. Oysa bu irade, günahtan temiz olma iradesinden ayrılmayacak olan tekvinî iradedir.

Şuna da değinmemiz gerekiyor ki, Allah-u Teâlâ'nın, Ehlibeyt'in (a.s) masum olması doğrultusundaki tekvinî iradesi, onların kendilerinden iradelerinin olmamasına neden olmaz. Nitekim peygamberlerin masum oluşu da böyledir ve bu konu akaid kitaplarında detaylı bir şekilde geçmiştir.

2- "Ben sizin aranızda iki paha biçilmez emanet bırakıyorum: Allah'ın kitabı ve soyum olan itretim" şeklinde buyrulan “Sekaleyn hadisi” gereğince, Ehlibeyt İmamları (a.s) Kur'ân-ı Kerim'le aynı sırada yer almıştır. Yani Kur'ân-ı Kerim her türlü hata ve yanlışlıktan masun olduğu gibi, Ehlibeyt İmamları (a.s) da her türlü fikrî ve amelî hatadan masundur.

Bu konu, Sekaleyn hadisinin son bölümünden apaçık anlaşılmaktadır:

a) "Bu ikisine sımsıkı sarılırsanız asla sapmazsınız."

b) "Bu ikisi (Kevser) havuz(un)un başında bana gelinceye kadar birbirinden asla ayrılmazlar."

Çünkü kendisine sarılmak hidayet kaynağı olan, insanı dalâletten alıkoyan ve hiçbir zaman da Kur'ân'dan (masum) ayrılmayan bir şey, kesinlikle her türlü hata ve günahtan masun olacaktır.

3- Hz. Resulullah (s.a.a) Ehlibeyt'ini (a.s), içine binenlerin tufan dalgalarından kurtulduğu ve binmeyenlerin ise boğulduğu Hz. Nuh'un (a.s) gemisine benzetmiştir. Nitekim şöyle buyuruyor:

Ümmetim arasında Ehlibeyt'imin misali Nuh'un gemisi gibidir. Kim ona bindiyse kurtuldu ve kim de ondan ayrıldıysa boğuldu. [4]

Kısa bir şekilde açıkladığımız bu delillere dikkat ettiğimizde, Ehlibeyt'in (a.s) masumiyetinin apaçık ve delillerle ispatlanmış bir konu olduğu anlaşılır; kaldı ki masumiyetin naklî delilleri, bizim burada zikrettiklerimizle sınırlı değildir.

-----------------

[1]- İlahiyat, Cafer Subhani, c.2, s.146-198.

[2]- Ahzâb, 33.

[3]- Mâide, 6: "Fakat sizi temizlemek istiyor." Abdest ayetinin alt kısmında geçer.

[4]- Müstedrek-i Hakim, c.2, s.151; Hasâisu'l-Kübrâ, Suyûtî, c.2, s. 266.