Gıybet-dedikodu, bir kimsenin yokluğunda, insanların bilmediği ve paylaşılmasından rahatsızlık duyduğu herhangi bir şeyi söylemektir.  Bu bazen söz ile bazen de ima ile bazen de işaret ile olabilir.

Hz. Resulullah (s.a.a): Gıybet etmek, zinadan daha kötüdür. Kendisine “Nasıl olur?” diye sorulunca şöyle buyurdu: İnsan zina eder, sonra tövbe eder, Allah da tövbesini kabul eder. Ama gıybet eden kimse, gıybet ettiği kimse kendisini bağışlamadıkça asla bağışlanmaz.

Gıybetin nedenlerinden ve nasıllığından ziyade bu rezil sıfata sahip olmamaya özen gösterilmelidir. Gıybet etmek bazen çok tatlıdır o kadar tatlıdır ki insan tadına baktıkça bir adım ileri gitmek ister. Ama bu işin yüzeysel ve o anlık boyutudur. Bir lokmadan sonra artık gıybet zehiri ete kana bulaşmaya ve hem dünyasını hem de ahiretini yakmaya başlar insanın.

İmam Cafer Sadık (a.s): Gıybet etme ki senin de gıybetin edilir. Kardeşin için kuyu kazma ki kendin içine düşersin. Zira hangi elle verirsen, o elle geri alırsın.

Akıl denilen süzgeç sağlıklı bir süzgeç iken henüz delikleri pisliği tutabiliyorken iyi kullanılmalı ve kötü, rezil sıfatlar bu süzgeçten geçirilmeli, temiz düşünceler kendi yerini korumalıdır.

Adam, komşusunun yanına geldi ve “Dinle! Sana bir şey anlatmak istiyorum. Yeni arkadaş olduğun kişi senin hakkında şöyle.” Henüz cümlesini bitirmeden komşusu sözünü kesti adamın. “Bana anlatmak istediğini söylemeden önce sen söyle bakalım bu anlatacağın şeyi üç süzgeçten geçirdin mi?

Adam: “Hangi üç süzgeçten söz ediyorsun”

Komşusu: “Birincisi ‘Hakikat’ süzgeci. Bana anlatmak istediğin şeyin hakikat yani doğru olduğuna emin misin?”

Adam “Hayır emin değilim tabiki. Bende bunu bir başkasından duydum zaten”

Komşusu: “O zaman bu anlatacağın şeyi ikinci süzgeçten geçirmişsindir mutlaka. İkinci süzgeç “Sevindirmek, mutlu etmek”. Demek ki bana söyleyeceğin şey gerçek olmasa bile beni sevindiren mutlu eden bir şey olacak demektir.”

Adam “Sevgili arkadaşım, duyacaklarının seni mutlu edeceğine inanmıyorum”

Komşusu “O zaman üçüncü süzgeç yani duyacaklarım sanırım benim için faydalı olacak ve işime arayacak bir şeyler olacaktır.”

Adam “Hiç sanmıyorum işine yarayabileceğini ve aksine kesinlikle işine yaramayacak ve sana bir faydası da olmayacak”

Komşusu “Gerçekliği olmayan, mutlu etmeyen ve faydası da olmayan şeyi kendi içinde tut ve bir an önce de unutmaya çalış.”