Her üç din şu inanca sahiptir ki “Ahiruz-Zaman”dan maksadın insanlık yaşamının bir dönemidir ki zulüm ve sitem ortadan kalkar ve zalimler ve zulmedenler kendi amellerinin karışılğına ulaşır; salihler ve müminler de yeryüzünü varis olurlar. İlahi hükumetin gerçekleşmesiyle bütün halk da muvahhid ve Allah’a tapan olurlar.

Her üç din de şuna inanıyor ki Ahiruz-Zaman’da doğal olmayan ve görülmemiş olaylar olacaktır. Yine inanıyorlar ki bu dönemin başlangıcı beklenen kurtarıcının gelmesiyle başlayacaktır. Ama o dönemin süresi ve sonu hakkında değişik konular vardır. Bu yazımızda Ahiruz-Zaman konusunu İslam dini açısından ele alacağız.

İslam Dininde Ahiruz-Zaman

Kur’an-ı Kerim’de açık bir şekilde “Ahiruz-Zaman” sözü geçmemektedir. Bu durum hadislerde ve müslümanların yazılarında göze çarpan bir ıstılahtır. Ama bu konu hakkında ayetlerden değişik durumlar çıkarılmaktadır. Kur’an-ı Kerim genel olarak dünya nüfusunu “önceki nesil” ve “gelecek nesil” diye iki gruba ayırmaktadır. [1] Buna ilave olarak salihler ve mustazafların yeryüzünü miras olarak olmaları hakkındaki ayetler, birçok bela ve fitnelerin meydana gelmesinden sonra    gerçekleşecek olan hakkın batıla karşı kesin zaferi ve İslam’ın dünya genelinde yayılmasını beyan etmektedir. [2] Ahiruz-Zaman hadislerini Buhari [3], Ebu Davud [4], İbn-i Mace [5], Ahmed b. Hambel [6] ve merhum Meclisi gibi bir çok hadisçi getirmişlerdir. [7]

Bu ıstılah hadis ve tefsir kitaplarında iki mana olarak kullanılmıştır:  

Müslümanların inancına göre onun hepsi, İslam Peygamberi’nin (s.a.a) peygamberlik dönemi ve Hz. Peygamber’in (s.a.a) peygamberliğinin başlamasından kıyametin başlamasına kadar olan zamanı kapsamaktadır.

Sadece söylenen dönemin son bölümünde beklenen Mehdi zuhur eder ve alemde büyük olaylar gerçekleşir.

Bu durumda İslam’da Ahiruz-Zaman bu maddi alemin son dönemi manasınadır ki ondan sonra kıyamet sahnesi kurulacaktır. Ama bu dönem, bazen daha geniş bir manada yani İslam’ın başlangıcından alemin ömrünün sonuna kadar algılanır; bazen de sadece vaadedilmiş kurtarıcı ve ıslahatçının zuhur ettiği ve alemi değiştirdiği dönem olarak algılanır.    

İslam Peygamberi’nin (s.a.a) “Ahiruz-Zaman Peygamberi” olarak atfedilmesi bu iki konuyla irtibatlıdır: ilk olarak bu Peygamber (s.a.a) peygamberlerin hatemi (sonuncusu) ve onun şeriatının kamil olması hasebiyle alemin sonuna kadar itibarı vardır. O, kıyamete ulaşacak olan zamanın son bölümündeki peygamberdir. Diğeri de şudur ki İslam’ın ilk yüzyıllarında bir grup müslümanın tasavvur ettiği şuydu ki Kıyamet yakındır ve İslam Peygamberi’nin (s.a.a) zuhuru kıyamete bağlı olan bir asırda gerçekleşmiştir. Elbette ikinci kunu, birinci konunun neticesidir. Yani İslam Peygamberi (s.a.a) son peygamber ve Hetmu’l Enbiya olduğundan müslümanlar arasında şöyle tasavvur edilir ki kıyamet yakın olduğundan ikinci delili mustakil ve birinci delilin enlem (beraberinde) beyan edemeyiz. Bu inanç Hz. Peygamber’den (s.a.a) naklolunmuş hadislere dayanmaktadır ki şu mazmunlarda buyurmaktadır: “Onun asrı ile ceza gününün kurulması arasında çok fasıla yoktur.  

Rivayetlerin birinde gelmiştir ki Hz. Peygamber (s.a.a) günlerin birinde güneşin batışı sırasında kendi ashabına şöyle buyuruyor: “Dünyanın ömründen onun geçmişine oranla geriye kalan kısmı, bugünün geri kalan kısmının bugüne oranla olan kısmı gibidir.”

Başka bir rivayette Hz. Peygamber (s.a.a) şöyle buyuruyor: “İşaret parmağıyla orta parmak arasında fasıla olmadığı gibi, benimle kıyamet arasında fasıla yoktur.” [8]

----------------

[1]- Vâkıa, 13, 14 ve 39, 40 ve 49; Hicr, 24.

[2]- A’raf, 128, 128; Nur, 55; Kasas, 5; Fetih, 28.

[3]- Sahih-i Buhari, c. 9, s. 49.

[4]- Sünen-i Ebu Davud, c. 4, s. 113.

[5]- Sünen-i İbn-i Mace, c. 1, s. 49.

[6]- Sünen-i Ahmed b. Hambel, c. 3, s. 5.

[7]- Biharu’l-Envar, c. 52, s. 185-278.

[8]- Sahih-i Müslim, c. 2, s. 581; İşratu’s-Saat, s. 81; Biharu’l-Envar, c. 52, s. 181 ve sonrası.