Bismillahirrahmanirrahim

Allah-u Teâlâ, Kur’an’da bazı kalpleri hasta olarak tanıtmaktadır. Örneğin şöyle buyurmaktadır:

فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ.

“Onların (münafıkların) kalplerinde hastalık vardır. Böylece Allah hastalıklarını artırır ve konuştukları yalanlardan dolayı onlar için acı bir azap vardır.” [1]

Bazı kalpleri ise “Kalb-i Selim”, yani “sağlıklı, selametli kalp” diye tanıtmakta ve şöyle buyurmaktadır:

یوْمَ لا ینْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ* إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلیمٍ.

“(Kıyamet) öyle bir gündür ki ne bir mal fayda verir ne de evlatlar* Selametli bir kalple Allah’a gelen hariç.” [2]

Hz. İbrahim (a.s) da Kur’an’da “kalb-i selim” sahibi olarak övülmektedir:

إِذْ جَاءَ رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ.

“O (İbrahim -a.s-) selametli bir kalple Rabbine geldi.” [3]

Demek ki kıyamet gününde insana fayda verecek ve onu kurtaracak olan şey, selametli bir kalple mahşere gelebilmektir.

“Kalpten” maksat, insanın nefsi ve ruhudur. Demek ki kalbi hasta eden sebepler var. Diğer hastalıklarda olduğu gibi, en güzel olan kalbi hastalıktan korumaktır. Eğer ki hastalanırsa da bir an önce ve zamanı geçmeden onu tedavi ettirmek gerekir. Aksi takdirde hastalık ilerleyerek tedavi kabul etmez bir duruma gelir ki Kur’an buna “kalbin ölümü veya mühürlenmesi” diyor.

Peki selametli kalp nasıl bir kalptir?

Yukarıdaki ayetten de anlaşılacağı üzere nifak bir hastalıktır. Her bozuk itikat kalbî bir hastalıktır. Aynı şekilde her günah ve haram da bir hastalık veya hastalanma virüsüdür.

Müfessirler, “kalb-i selim” hakkında çeşitli açıklamalar yapmışlardır:

* Şirkten temiz olan kalp.

* Nifaktan, kin ve günahtan temiz olan kalp.

* Dünya sevgisinden arınmış kalp.

* Allah’tan gayr-ı her şeyden arınmış kalp.

Aslında bunların birbiriyle bir çelişkisi yoktur; çünkü kalbin selametinin de aşamaları vardır. En kâmil mertebesi ise, Allah’tan gayrı her şeyden arınmış olmasıdır.

İmam Cafer Sadık (a.s) da bu konuda şöyle buyurmaktadır:

"الْقَلْبُ السَّلِیمُ الَّذِی یلْقَى رَبَّهُ وَ لَیسَ فِیهِ أَحَدٌ سِوَاهُ"؛

“Selametli kalp, Rabbine kavuştuğunda O’ndan gayrısını içinde bulundurmayan kalptir.” [4]

Yine şöyle buyurmaktadır:

صاحِبُ النِّیةِ الصّادِقَةِ صاحِبُ الْقَلْبِ السَّلِیمِ، لِأَنَّ سَلامَةُ الْقَلْبِ مِنْ هَواجِسِ الْمَحْذُوراتِ بِتَخْلِیصِ النِّیةَ لِلّهِ فِى الاُمُورِ کُلِّها.

“Doğru niyet sahibi olan kimse, kalb-i selime (selametli kalbe) sahip olan kimsedir. Zira kalbin mahzurlu şeylerin pisliğinden temiz olması ancak, her şeyde niyeti Allah’a halis kılmakla gerçekleşebilir.” [5]

-----------

[1]- Bakara, 10.

[2]- Şuara, 88-89.

[3]- Saffat, 84.

[4]- Kuleyni, El-Kâfi, c.1, s.16.

[5]- Meclisi, Bihârü’l-Envâr, c.67, s.210.