I. Bölüm: Ne İçin Çalışıyorsun?

(Üstat Seyyid Ali Rıza İbadî'nin "İnsanın Arzusu" Konulu Sohbetinden Uyarlanmıştır)

İnsanoğlunun en önemli özelliklerinden biri, "arzu" denen bir yapı taşına sahip olmasıdır. Bu yapı taşı, hayatının her aşamasında, aynı zamanda onun kişiliğini ve değerini de ortaya koyan bir ölçü niteliği taşır.

Malumunuz; öğretmenlerin, daha ilkokul birinci sınıfta öğrencilerine sorduğu klasik bir soru vardır; genelde bunu bütün öğretmenler sorar:

- Büyüyünce ne olmak istersin?

Her öğrenci de o küçücük bilgi dağarcığıyla ya da etrafından aldığı birtakım örneklerden yola çıkarak çeşitli cevaplar verir. Ama çoğunlukla da hiçbiri, o gün söylediği şeyi ileriki yaşlarda düşünmez; farklı meslekleri tercih eder ya da buna mecbur kalır.

İnsanın değerini belirleyen en önemli unsurdur arzu... Halk arasında "çaba, uğraş, koşturma" dediğimiz şeyler de budur. Sonuçta insan belirli bir şey için çabalıyorsa "arzusu var" demektir. Biz, kısaca buna "arzulu insan" diyoruz. Yani hedefiniz neyse değeriniz de o kadardır.

Şimdiye kadar hiç kendinize sordunuz mu?

- Acaba ben kaç para ederim?

Çekinmeyin, sorun... Sormasanız da zaten normal hayatınızda bunu pratiğe döküyorsunuz: Bazen maaş alırken, bazen bir şey satarken, bazen bir hastayı tedavi ettikten sonra, bazen bir futbol karşılaşmasında kendinizi iyice sergiledikten sonra, bazen minberden aşağı inip dernek yöneticisinden zarf beklerken, bazen kutsal bölgelere ziyaretçi götürürken...

Tabii ki bütün bunlar sizin kişisel değeriniz değildir. Böyle bir şeyi iddia etmek de doğru olmaz. "Emeğimin karşılığıdır" diyebilir ve bunda da haklı olabilirsiniz. Ama her halükârda belirlediğiniz bir "arzu" vardır ve emeğiniz için de olsa o arzuya ulaşmak istersiniz.

"Ben yaptım, ben ettim, ben uğraştım, ben kazandım ve dolayısıyla şu makamı, şu maaşı, şu dereceyi ben hak ediyorum!" diyebilirsiniz.

Tarih boyunca niceleri bu arzular içinde, hatta peygamberlerin dahi yanında yer alıp onlarla aynı saflarda savaştı, aynı zorluklara göğüs gerdi, aynı kaderi paylaştı. Ama sonrasında bu arzularını dışa vurarak inanç dünyasında öyle gedikler açtılar ki bugün onları ne siz sorun ne biz söyleyelim. Bir yanda İslam dünyasındaki anlaşmazlıklar, bir yanda da Hıristiyan ve Yahudi dünyasının İslam ile mücadelesi, sırf bu "arzuların" neticesidir.

Yani olaylar, aslında "değer" meselesidir. Herkes Allah karşısında değerini ortaya koyuyor, fakat bunun farkında değiller gibi...

"Arzu", aslında doyumu olmayan ve ulaşılamayan şey olmalıdır. Eğer dünyalık şeyleri umuyor ve bunun için koşturuyorsan, hiç kuşkusuz değerin de dünyalık şeylerdir. Nitekim İmam Ali (a.s) şöyle buyurur:

"Karnı için çalışanın değeri, çıkardığı şey kadardır." (Gureru'l-Hikem, 8830)

Devam Edecek

AHLAK KÜTÜPHANESİ