İslam Peygamberi'nin (s.a.a) yaşamını ve şahsiyetini tanımak, dünya ve ahiret için değerli bir mükâfat bıraktığı gibi, hatta aynı zamanda sonsuz ilahi mükâfatı da beraberinde getirir. Hz. Ali (a.s) bu konuda şöyle buyurur:

“Gerçekten de kim kendi yatağında Allah'ı ve Peygamberini ve Ehli beyti tanıyarak can verirse, kesinlikle şehit olarak bu dünyadan ayrılmıştır. Mükâfatı da yüce Allah tarafından verilir ve hatta yapmak istediği iyi amellerin mükâfatını da alır.”

Nehc'ül Belağa'ya göre Hz. Muhammed'in (s.a.a) bazı özellikleri ve sıfatları:

Hz. Muhammed'in (s.a.a) takva ve zühdü:

Zahit insan ilgisini en ideal istek ve talep olan dünya malından kesen ve bu ilgiyi uhrevi meselelere ve ahlakı faziletlere ve manevi maariflere yönelten kimsedir.

İslam Peygamberi’nin (s.a.a) züht ve takvası da işte böyle idi. Bu konuda Hz. Ali (a.s) şöyle buyurur: “İslam Peygamberi (s.a.a) dünyayı çok küçük görür ve başkalarının gözünde de naçizane göstererek onları gerçek takva peşinden gitmeye teşvik ederdi. Bu yüzden dünyayı hor görür ve başkalarına da hor olduğunu anlatırdı. Dünyayı hor gördüğü için de onu başkalarına bağışlardı. Demek ki İslam Peygamberi (s.a.a) tüm kalbi ile dünya malına sırt çevirdi ve bu meseleyi kalbinden sildi”.

Bir başka yerde Hz. Ali (a.s) İslam Peygamberi’nin (s.a.a) züht ve takvası hakkında şöyle buyuruyor:

“İslam Peygamberi (s.a.a) dünya malından ağzı dolacak kadar yemedi ve dünyaya gözünün kenarından bakıyordu. Hazretin karnı başkalarından daha boştu. Ona dünyayı gösterdiler ama o kabul etmedi. Allah'ın düşman olarak gördüğü her şeyi düşman saydı ve Allah'ın hor gördüğü her şeyi hor gördü. Yine Allah'ın küçük saydığı her şeyi küçük gördü”.

Hz. Muhammed'in (s.a.a) ahlaki özellikleri:

Hz. Ali (a.s) İslam Peygamberi’nin (s.a.a) ahlakı ve iyi huylu olması hakkında şöyle buyuruyor: “İslam Peygamberi (s.a.a) dünyanın en cömert, en cesur, en doğru ve insanlara karşı en sadık insanıydı. Halkla ilişkilerinde en iyi huylu ve en şefkatli biriydi. Onunla karşılaşanlar ilk olarak ondan uzak durmaya çalışır ama onunla birlikte olunca, onu tanıyıp sevmeye başlardı. Öyle ki daha önce hiç böyle olmamıştı”.

Şefkat ve hayırseverliği:

İslam Peygamberi'nin (s.a.a) bir başka özelliği şefkat ve hayırsever oluşu ve görevini sevmekti. Bu özellik, din önderleri ve evliyalarında önemli bir özellik sayılır. Kur’an-ı Kerim, İslam Peygamberi’ni (s.a.a) bu özellikleri ile tanıtır ve şöyle buyurur: “Sizden biri olan bir resulü size gönderdik ki sizin acılarınız onun acılarıdır ve sizleri hidayete erdirmek için ısrarlı ve müminlere karşı şefkatlidir”.

Müslümanların evrensel izzete kavuşma isteği:

Hz. Ali (a.s) bu konuda şöyle buyurur: “Ey insanlar! Sizler Peygamber’in (s.a.a) bi’seti ve Allah'ın lütfu ile büyük bir konuma kavuştunuz. Hatta köleleriniz bile size saygı duyuyor ve komşularınıza iyilik ediyor. Sizin onlardan üstün olmadığınız ve üzerlerinde hakkınız olmayan insanlar size saygı duyuyor. Sizin iktidarınızdan korkmayan veya sizin onlara musallat olmadığınız insanlar sizden korkuyor”.

İhtilafları vahdete ve kinleri sevgiye çevirmek:

Hz. Ali (a.s) 96. hutbenin bir bölümünde şöyle diyor: “İslam Peygamberi’nin (s.a.a) karargâhı, en iyi karargâh ve yetişme yeri ve hanedanı da en şerif karargâhtır. O, yücelik madeninde ve sağlık beşiğinde yetişti; iyiliksever insanlar ona hayran oldu ve gözler ona yöneldi. Yüce Allah, onun bereketi sayesinde kinleri yok etti ve düşmanlık ateşini söndürdü. Onun mübarek varlığı ile gönüller birleşti ve sevgi ile doldu. Hor ve zillet içinde yaşayan insanlar, onun sayesinde izzet kazandı ve başına buyruk yakınları zillete düştü. Onun sözleri gerçekleri yansıtan ve suskunluğu da adeta konuşan bir dildi”.