“İmam Kâzım” diye ünlenen “Musa b. Cafer” veya “İmam Musa Kazım” (Arapça: الإمام موسى الكاظم), (Sefer 7, H.128, Medine-Recep 25, 183 H. Bağdat) On İki İmam'ın yedincisidir. İmam Musa Kâzım (a.s) hicretin 128 veya 129’unda Sefer ayının 7’sinde Ebva’da (Mekke ve Medine arasındaki bölgede) dünyaya geldi. Bazıları da Medine’de dünyaya geldiğini belirtmiştir.[1]

Babası İmam Cafer Sadık (a.s) ve annesinin “Hamide Berberiyye”dir.[2]

Künyeleri, “Ebu İbrahim”, “Ebü’l Hasan”, “Ebu Ali”dir. Şeyh Müfid’in dediğine göre İmam Musa (a.s), “Abd-ı Salih” (Salih kul) diye tanınmıştır ve “Kâzım” diye anlatılmaktadır.[3] Meşhur künyeleri, “Ebü’l Hasan el-Evvel” veya “Ebü’l Hasan el-Mazi”dir. Züht ve ibadetinin çokluğundan “Salih kul” diye meşhur olmuştur. Zalimlerin zulmü ve hasetçilerin hasedi karşısında öfkesini yenerek, sabır gösterdiği için kendisine “Kâzım” denilmekteydi. Şialar arasında “Babü’l Havaic” (Hacetler kapısı) diye ünlüdür.[4]

Orta boylu, nur yüzlü, buğday tenli olup gür ve siyah renkli sakalı vardı.[5] Şeyh Saduk’un naklettiğine göre yüzüğünün üzerinde “Hasbiyallah” (Allah bana yeter) yazılıydı.[6] Başka bir rivayette ise “el-Mülkü lillahi vahde” (Mülk tek olan Allah’ındır) yazılıydı.[7] Şeyh Müfid şöyle yazmaktadır: İmam Musa (a.s) en abid, en fakih, en çok bağışta bulunan ve insanların en üstünüydü.”[8]

Ehlisünnetin büyük ulemalarından İbn-i Hacer Heytemi (ö. 974) İmam Musa Kâzım’ın (a.s) ahlâkî özellikleri hakkında şöyle yazmaktadır: Onda olan çok bağışlama ve hoşgörüden dolayı ona “Kâzım” denilmiştir. Iraklılar arasında “Babu Kazai’l Havaic İndellah” (Allah katındaki hacetler kapısı)[9] diye ünlüydü. Zamanının en abidi, en bilgini ve bağışta bulunanıydı.”[10] Denildiğine göre 37 çocuğu olmuştur. En meşhur çocukları İmam Rıza (a.s), Ahmed b. Musa, Hamza b. Musa, Muhammed b. Musa’dır. En meşhur kızı ise Hz. Fatıma Masume’dir.

Değerli babası İmam Cafer Sadık’ın (a.s) şehadetinin ardından imamet makamına erişti. İmameti hicri 148 yılından 183 yılına kadar, yani 35 yıl sürdü. Hicretin 183. yılında Recep ayının yirmi beşinde Bağdat’ta Sindi b. Şahik hapishanesinde, zamanın zalim yönetimi tarafından zehirlenerek şehit edildi.[11]

İmam Musa Kâzım’ın (a.s) şehadeti 25 Recep 183’te Bağdat’ta meydana gelmiştir.[12]

---------

1- Baz Pejuhi Tarih veladet ve Şehadet Masuman, s. 401.

2- El-Müfid, el-İrşat, c. 2, s. 215

3- El-Müfid, el-İrşat, c. 2, s. 215-216.

4- El-Müfid, el-İrşat, c. 2, s. 236 ve 237; Tabersi, İ’lamü’l Vera, c. 2, s. 6; İbn Şehraşub, el-Menakib, c. 4, s. 323; Şeyh Abbas Kummi, el-Envarü’l Behiyye, s. 177.

5- Seyyid Muhsin Emin, A’yanü’ş-Şia, c. 2, s. 6.

6- Saduk, Uyun-u Ahbari’r-Rıza, c. 1, s. 31.

7- Meclisi, Biharü’l Envar, s. 10 ve 11.

8- El-Müfid, el-İrşat, c. 2, s. 231.

9- İnsanların hacetini yerine getiren

10- Es-Savaikü’l Muhrika, s. 203.

11- El-Müfid, el-İrşat, c. 2, s. 242.

12- El-Müfid, el-İrşat, c. 2, s. 215.