Künyesi Ebu Muhammed’dir. Hz. Peygamber (s.a.a) efendimiz kendisini “Seyyid” (Efendi) olarak adlandırmıştır. İmam Hasan (a.s) ömrünün yedi yılını dedesi Hz. Resulullah’la (s.a.a) birlikte geçirmiştir. Şii ve Sünni kaynaklarda İmam Hasan’ın (a.s) Hz. Resulü Kibriya efendimizin (s.a.a) yanındaki şan ve konumunu ortaya koyan birçok hadis yer almaktadır. Hz. Peygamber efendimiz (s.a.a) bir hadiste İmam Hasan (a.s) ve İmam Hüseyin (a.s) hakkında şöyle buyurmaktadır: “Hasan ve Hüseyin (a.s) cennet gençlerinin efendisidir.”

İmam Hasan (a.s) 37 yaşında iken İmamet ve Hilafet gibi iki ağır sorumluluk ve Müslümanlar arasında birliğin sağlanması ve ayrılıklara mani olma konusunda önemli bir rol üstlenmiş ve Hicretin 41. yılında Muaviye ile barış yapmak zorunda kalmıştır. Bu, İmam Hasan’ın (a.s) sağlam karakterini ve hoşgörüsünün genel tasvirini ortaya koymaktadır. Hükümet dönemi altı ay üç gün sürmüştür.

Hilafet dönemi ve Muaviye ile yaptığı barış antlaşması hayatındaki ve İslam’ın başındaki en önemli gelişmelerdendir. Bu, hem kendi zamanında birlik sebebi olmuş ve hem de başta Şialar olmak üzere Müslümanların tarihi boyunca dini-ahlaki öğretileri mesabesinde olmuş; iktidar, savaş ve barış gibi esaslı kavramların yaklaşımında dramatik etkileri beraberinde getirmiştir.[1]

İmam Hasan’ın (a.s) hicri 50. yılda, şehit olduğu bilinmektedir.[2] Nakledilen rivayetlerin çoğunda, İmam’ın şehadeti, Sefer ayının son günlerinde[3] veya Sefer ayının 28. günü olduğu yönündedir. Sefer ayının yedisi[4] ve ayrıca Rebiülevvel ayında[5] da şehit olduğuna dair rivayetleri vardır. Şeyh Müfid’in yazdığına göre, İmam Hasan efendimiz şehit olduğunda henüz 48 yaşındaydı.[6] Şehadet tarihindeki fikir ayrılıklarından dolayı ömrünün tam olarak ne kadar sürdüğünde de ihtilaflar vardır.[7]

Hz. İmam Hasan’ın (a.s) mübarek naaşı, Hz. Peygamber Efendimizin (s.a.a) kabri şeriflerinin yanına getirildiği sırada, o sırada Medine valisi olan Said b. As ve Mervan silahlı bin adamıyla birlikte oraya gelir ve İmam Hasan’ın (a.s) naaşının Hz. Peygamber Efendimizin (s.a.a) huzuruna götürülmesine mani olur.[8] Başka bir rivayette ise Aişe, siyah beyaz bir katıra binmiş ve oraya gelerek şöyle demiştir: “Hiç kimsenin evime girmesine izin vermeyeceğim.”[9] Sonunda İmam Hüseyin (a.s) ağabeyinin naaşını alarak Cennetü’l-Baki mezarlığına götürerek, orada defnetmiştir.[10]

--------------

[1]- Hac Menuçehri, Feramerz, Dairetu’l Maarif Bozorg İslami, c. 20, İmam Hasan (a.s), maddesi, s. 532.

[2]- El-Mufid, el-İrşad, c. 2, s. 15; Şuşteri, Risalet fi Tevarih Nebi, s. 33; Ayrıca vefat için şu tarihlerde yazılmıştır: “48, 49, 51, 57, 58 ve 59.”

[3]- Kuleyni, el-Kafi, c. 1, s. 461.

[4]- Şehidi Evvel, ed-Durusu’ş-Şeriat, c. 2, s. 7.

[5]- Bkz. İbn-i Kuteybe, el-Maarif, s. 212.

[6]- El-Mufid, el-İşrad, c. 2, s. 15.

[7]- Bkz. İbn-i Asakir, Tarihi Medine Demeşk, c. 13, s. 298, 300, 302.

[8]- Ensabu’l-Eşraf, c. 3, s. 60.

[9]- Yakubi, c. 2, s. 245.

[10]- Belazuri, c. 3, s. 66.