Soru 748: Dine ba?l?l?klar? zay?f olan baz? doktorlar, zararl? oldu?u bahanesiyle hastalar? oruç tutmaktan menetmekteler. Bu gibi doktorlar?n sözleri ?er'an geçerli say?l?r m??

Cevap: Doktor kendisi güvenilir olmaz, sözü de güven kazand?rmaz ve orucun zararl? oldu?u hususunda endi?e ve korkmaya da sebep olmazsa bu durumda onun sözü geçerli de?ildir.

Soru 749: Annem yakla??k on üç y?ld?r hasta oldu?u için bu süre içerisinde oruçlar?n? tutamad?. Ben, annemin ilaç kullanmak zorunda kald??? için bu farizadan mahrum oldu?unu biliyorum. Bu durumda tutmad??? oruçlar?n kazas?n?n farz olup olmad??? hususunda bizi ayd?nlat?r m?s?n?z?

Cevap: Hasta oldu?u için oruç tutamam??sa, tutamad??? oruçlar?n? kaza etmesi farz de?ildir.

Soru 750: Bünyem zay?f oldu?undan dolay? bulû? ça??ndan itibaren on iki ya??na kadar oruç tutmad?m; ?imdi vazifem nedir?

Cevap: Mükellefiyet ça??na ula?t?ktan sonra Ramazan ay?nda tutmad???n?z oruçlar? kaza etmeniz farzd?r. Ramazan ay?n?n orucunu kas?tl? olarak ve ?er'î bir mazeretiniz olmaks?z?n yemi?seniz, kaza d???nda keffaret de farz olur.

Soru 751: Göz doktoru oruç tutmam? yasaklayarak gözümden rahats?z oldu?um için kesinlikle oruç tutmamam gerekti?ini söylemesine ra?men rahat edemedi?imden oruç tutmaya karar verdim. Ancak birçok zorluklarla kar??la?t?m. Bazen ak?am ezan?na kadar bir ?ey hissetmememe ra?men, bazen de ikindi vakitlerinde rahats?z oluyordum. Bu durumda orucun bana farz olup olmad???nda ?üphe etti?im halde orucumu ak?ama kadar sürdürüyordum; sorum ?udur: Acaba oruç tutmak bana farz m?d?r? Oruç tuttu?um günlerde ak?ama kadar orucumu sürdürebilece?imden emin olmad???m durumlarda niyetim ne olmal?d?r?

Cevap: Dindar ve emin bir doktorun sözüne dayanarak oruç tutman?z?n size zararl? oldu?una dair itminan kazan?rsan?z veya oruç tuttu?unuzda gözünüze bir zarar dokunmas?ndan endi?elenirseniz, oruç tutman?z farz de?ildir; hatta caiz bile olmaz. Zararl? olaca??ndan endi?elendi?iniz durumda oruç niyeti etmeniz de sahih de?ildir. Ancak; size bir zarar gelmesinden endi?elenmezseniz oruç tutman?z?n sak?ncas? yoktur; tabi, orucun sahih olmas? gerçekten onun zararl? olmamas?na ba?l?d?r.

Soru 752: Ben t?bb? gözlük kullan?yorum, derecesi ?imdi yüksektir, doktora müracaat etti?imde gözüme özen göstermedi?im takdirde gözlü?ümün derecesinin daha da yükselece?ini söyledi. Bu yüzden, Ramazan ay?nda oruç tutmam mümkün olmazsa vazifem nedir?

Cevap: E?er gözünüze zararl?ysa oruç tutman?z farz de?ildir; hatta orucunuzu yemeniz farzd?r. Hastal???n?z gelecek Ramazan'a kadar devam ederse tutmad???n?z oruçlar?n kazas? size farz de?ildir ve her günün orucu için fakire bir müdd taam (yakla??k 750 gr. a??rl???nda yemek; pirinç, bu?day vb.) vermeniz gerekir.

Soru 753: Annem a??r bir hastal??a yakalanm??t?r. Babam da cismen zay?f oldu?u için zorluk çekmektedir ve buna ra?men her ikisi de oruç tutmaktalar. Oruç tutmalar?n?n hastal?klar?n?n ?iddetlenmesine sebep oldu?u bazen belli oluyor. ?imdiye kadar onlar?, en az?ndan hastal?klar? a??rla?t???nda oruç tutmamaya ikna edemedim; bu hususta bizi ayd?nlat?r m?s?n?z?

Cevap: Orucun hastal??a sebep oldu?unu veya hastal??? a??rla?t?rd???n? ya da oruç tutmaya gücü olmad???n? belirlemek hususunda ölçü; oruç tutan kimsenin kendi te?hisidir. Ama orucun zararl? oldu?unu anlar ve buna ra?men yine oruç tutmak isterse bu durumda oruç tutmas? haram olur.

Soru 754: Geçen y?l uzman bir doktor vas?tas?yla böbreklerimden ameliyat oldum. Doktor, ömrüm boyunca oruç tutmam? bana yasaklad?. Ben ?imdiye kadar hiç rahats?zl?k hissetmedim, normal olarak yiyip içmekteyim, bu durumda vazifem nedir?

Cevap: Bizzat kendiniz orucun size zararl? olaca??ndan endi?elenmez ve buna ?er'î bir deliliniz de olmazsa, Ramazan ay?n?n orucunu tutman?z farzd?r.

Soru 755: Baz? doktorlar?n ?er'î hükümden haberdar olmamalar?n? göz önünde bulundurarak bir kimseyi oruç tutmaktan men eden doktorun sözünü dinlemek farz m?d?r?

Cevap: Doktorun sözünden orucun kendisine zararl? olaca??na mutmain olursa veya doktorun sözüne veya halk taraf?ndan kabul edilen di?er bir sebebe istinaden orucun kendisine zararl? olaca??ndan korkarsa, oruç tutmas? farz de?ildir. Hatta oruç tutmas? haramd?r.

Soru 756: Böbre?imde ta? toplan?yor. Böbrekte kireçlenme yoluyla ta? olu?mas?ndan korunman?n tek yolu, devaml? s?v? maddeler içmektir. Doktorlar, oruç tutmam?n caiz olmad???na inanmaktalar, bunu dikkate alarak Ramazan ay?n?n orucu kar??s?nda vazifem nedir?

Cevap: Böbre?in rahats?z olmas?n? engellemek gündüzleri su veya s?v? ?eyler içmeyi gerektiriyorsa oruç tutman?z farz de?ildir.

Soru 757: ?eker hastal???na yakalanan kimseler günde bir veya iki defa i?neyle ensülin kullanmak zorunda kal?yorlar. Böyle hastalar için doktorlar, ?eker miktar?n?n ani dü?ü?ünün bayg?nl??a yol açmamas? için bazen günde dört defa yemek yemelerini tavsiye ediyor; bu gibi insanlar?n oruca kar?? vazifeleri hakk?nda görü?ünüzü belirtir misiniz?

Cevap: Sabahtan ak?ama kadar (oruçlu kal?p) yemek ve içmekten sak?nmak zararl? olursa oruç tutmalar? farz olmad??? gibi, oruç tutmalar? caiz bile de?ildir.

Ayetullah el-Uzma Seyyid Ali Hüseyni Hamanei'nin ?lmihali