Bismillahirrahmanirrahim

Sülûk eden bir insan zikir vasıtasıyla yavaş yavaş madde ufkundan daha yukarılara çıkar; safa ve nuraniyet âlemine ayak basar ve Allah-u Teâlâ'ya yakınlık makamına ulaşıncaya dek zamanla mükemmelleşir. Allah'ı anmak, ibadetlerin ruhu ve meşru oluşunun en büyük hedefi mesabesindedir. Çünkü her ibadetin değeri insanın teveccüh miktarı kadardır.

Ayet ve hadislerde “Allah'ı zikretmek” konusunda oldukça fazla tavsiyeler vardır. İşte birkaç örnek:

Allah-u Teâlâ, Kur’an-ı Kerim'de şöyle buyuruyor:

Ey iman edenler! Allah'ı çokça zikredin (anın). [1]

Yine şöyle buyuruyor:

Onlar (akıl sahipleri) ayakta iken, otururken, yan yatarken Allah'ı zikreder ve göklerin ve yerlerin yaratılışı hakkında düşünürler. (Ve derler ki) "Rabbimiz, sen bunu boşuna yaratmadın. Sen pek münezzehsin; bizi ateşin azabından koru." [2]

Başka bir yerde de şöyle buyurmaktadır:

Doğrusu kendini temizleyip arınan ve Rabbinin adını anıp da namaz kılan kurtulur, murada erer. [3]

Yine şöyle buyuruyor:

Ve sabah-akşam Rabbinin adını zikret. [4]

Diğer bir yerde de şöyle buyuruyor:

Rabbini çokça zikret ve akşam-sabah O'nu tespih et. [5]

Yine Nisâ Suresi'nde şöyle buyuruyor:

Namazı bitirdiğinde, Allah'ı ayaktayken de, otururken ve uzanırken de zikredin. [6]

İmam Cafer-i Sadık (a.s) şöyle buyurmuştur: Her kim Allah'ı fazla zikrederse, Allah-u Teâlâ onu cennette kendi lütfunun gölgesi altında tutar. [7]

İmam Cafer-i Sadık (a.s) ashabına şöyle buyurmuştur: Mümkün olduğu kadar gece-gündüz her saatte Allah'ı anın. Çünkü Allah-u Teâlâ kendisini fazla zikretmenizi emretmiştir size; Allah-u Teâlâ, kendini anan bir mümini anar. Bilin ki, bir mümin Allah'ı anarsa, Allah da onu anar. [8]

Yine İmam Cafer-i Sadık (a.s) şöyle buyuruyor: Allah-u Teâlâ, Musa'ya (a.s) şöyle buyurmuştur: "Gece ve gündüz boyunca beni çokça zikret; zikredince huzu ve huşu içinde, belayla karşılaşınca sabırlı ve beni anınca huzurlu ve sakin ol. Bana ibadet et ve ortak koşma. Herkes bana dönecektir. Ey Musa! Beni kendine zahire edin (sakla); hazinen olan kalıcı salih amellerini benim yanıma bırak." [9]

Başka bir yerde de şöyle buyurmaktadır: Allah'ı zikretmekten başka her şeyin bir haddi ve sınırı vardır; ancak Allah'ı zikretmenin bir haddi ve sınırı yoktur. Allah'ın birtakım farizaları vardır ki, her kim onları yaparsa, sınırları odur. Her kim Ramazan ayının orucunu tutarsa, onun sınırı odur. Hac da sınırlıdır. Her kim hac merasimlerini yerine getirirse, onun sınırı da odur. Ancak Allah'ı zikretmenin bir sınırı yoktur. Allah-u Teâlâ onun azına razı olmamıştır. Ona son bulacağı bir sınır da bırakmamıştır. Daha sonra şu ayet-i kerimeyi okudu: Ey iman edenler! Allah'ı çokça zikredin. Ve O'nu sabah ve akşam tespih edin. [10] Ardından, "Allah-u Teâlâ bu ayette zikir için belli bir miktar tayin etmemiştir." buyurdu ve sözlerine şöyle devam etti: Babam (İmam Muhammed Bâkır) çokça zikrederdi. Ben onunla birlikte yürürken, o Allah'ı zikretmekteydi. Onunla yemek yerken, o zikrederdi. Hatta halk ile konuştuğu zamanda bile Allah'ın zikrinden gafil değildi. Dili ağzına yapıştığı hâlde dahi "lâ ilahe illallah" dediğini görüyordum. Sabah namazından sonra bizi etrafına toplayarak güneş doğuncaya kadar zikretmemizi emrederdi.

(Sonra da şöyle devam etti:) Resulullah (s.a.a) buyurdu ki: "Size her amelden daha fazla derecenizi yükseltecek, Allah yanında her şeyden daha temiz ve daha sevgili olan, sizin için dirhem ve dinardan daha iyi ve hatta Allah yolunda düşmanlarınızla cihat etmekten daha faziletli olan amellerin en iyisini haber vereyim mi?" "Buyur ya Resulullah!" diye arz edilince, "Allah'ı çokça zikredin" diye buyurdu.

İmam (a.s) konuşmasını şöyle sürdürdü: Biri Resulullah'ın (s.a.a) huzuruna çıkarak, "Mescit ehlinin en üstünü kimdir?" diye arz etti. Resulullah (s.a.a), "Allah'ı diğerlerinden daha fazla zikreden kimsedir" cevabını verdi. Yine Resulullah (s.a.a) buyurdu ki: "Her kimin zikreden dili varsa, dünya ve ahiretin hayrı ona verilmiştir." [11]

Hz. Resulullah (s.a.a) Ebuzer'e şöyle buyurmuştur: Kur’an tilavet et ve Allah'ı çokça zikret; zira bu iş senin göklerde zikredilmene sebep ve yeryüzünde senin için nur olur. [12]

İmam Hasan'ın (a.s) Hz. Resul-i Ekrem'den (s.a.a) şöyle rivayet ettiği nakledilmiştir: "Cennet bahçelerine doğru yarışın." Ashap, "Cennet bahçeleri nelerdir?" diye sorunca, Peygamber (s.a.a), "Zikir halkalarıdır" cevabını verdi. [13]

İmam Cafer-i Sadık (a.s) Hz. Resulullah'ın (s.a.a) şöyle buyurduğunu naklediyor: Gafiller arasında Allah'ı zikreden kimse (savaştan) kaçanlar arasında bir mücahit gibidir ve cennet böyle bir mücahide farzdır. [14]

Hz. Resulullah'ın (s.a.a) ashabına şöyle buyurduğu nakledilmektedir: "Cennet bahçelerinden yararlanın." "Ya Resulullah! Cennet bahçeleri nelerdir?" diye arz edilince, Hz. Peygamber (s.a.a) şöyle buyurdu: Zikir meclisleridir. Gece-gündüz Allah'ı zikredin. Her kim Allah yanında kendinin değer ve makamını bilmek istiyorsa, Allah'ın kendi yanındaki makamının ne olduğuna baksın. Çünkü Allah-u Teâlâ kulunu, kulunun O'nun kendisi (Allah) için seçtiği makama ulaştırır. Bilin ki, sizin derecenizi her amelden daha yukarı çıkaran ve sizin için güneşin ışıdığı şeylerden daha iyi olan amellerinizin en iyisi, Allah'ı zikretmektir. Zira Allah-u Teâlâ şöyle buyurmuştur: Ben, beni zikredenle birlikteyim. [15]

Ayetullah İbrahim EMİNÎ

----------

[1]- Ahzab, 41.

[2]- Âl-i İmrân, 191.

[3]- A'lâ, 14-15.

[4]- İnsân, 25.

[5]- Âl-i İmrân, 41.

[6]- Nisâ, 103.

[7]- Vesailu'ş-Şia, c.4, s.1182.

[8]- Vesailu'ş-Şia, c.4, s.1183.

[9]- Vesailu'ş-Şia, c.4, s.1182.

[10]- Ahzâb, 41-42.

[11]- Vesailu'ş-Şia, c.4, s.1181.

[12]- Biharu'l-Envar, c.93, s.154.

[13]- Biharu'l-Envar, c.93, s.156.

[14]- Biharu'l-Envar, c.93, s.163.

[15]- Biharu'l-Envar, c.93, s.163.