İki Yolu Olan Mekân
Soru 1: Köyün iki yolu vardır; birisi şehre doğru 19 km ve diğeri ise 22 km’dir. Bir kimse gideceği zaman 19 km olan yoldan gider ve dönerken de 22 km olan yoldan dönerse, namazı seferi midir yoksa tam mı?
Cevap: Şer’i mesafenin gerçekleşmesi için gidiş yolunun dört fersahtan (20.5 km) az olmaması göz önünde bulundurulduğunda, namazı tamdır.

Gönüllü Hizmetlilerin Namazı

Soru 2: İmam Rıza’nın (a.s) türbesinde gönüllü hizmetliyim. Haftada bir kez İmam Rıza’nın (a.s) mutahhar türbesinde hizmet etmek için uzak yoldan oraya geliyorum ve türbe yaşadığım yerden 130 km uzaktadır. Bu durumda namazlarımın hükmü nedir?

Cevap: Orada hizmet etmeniz örfe göre işiniz sayılmadığı müddetçe, yolcu hükmündesiniz ve on gün orada ikamet etme niyetiniz olmaması durumunda, namazınız seferidir ve eğer örfe göre işiniz sayılması durumunda namazınız tamdır.

Yapay Saçla Abdest ve Gusül

Soru 3: Yapay saç takan kimsenin abdest alırken onun üzerine mesh etmesi caiz midir? Gusül konusunda vazifesi nedir?

Cevap: Yapay saç eğer peruk şeklindeyse abdest esnasında onun kaldırılıp altına mesh edilmesi farzdır. Ancak başa ekilmişse ve meshin ıslaklığının başın üzerine veya gerçek saçların köküne ulaşmasına engel olursa ve kaldırılması mümkün olmaz veya zarar veya meşakkate (zorluğa) neden olursa, bu saçlar üzerine mesh etmek yeterlidir. Gusülde de hüküm aynıdır.

Abdestten Önce Bir Engelin Varlığında Şüphe:

Soru 4: Abdestten önce abdest azaları üzerinde bir engelin olup olmadığında şüphe edilirse, vazife nedir?

Cevap: Eğer engelin olma ihtimali halkın nezdinde yerinde bir ihtimalse (örneğin sıva yaptıktan sonra çamurun eline yapıştığına ihtimal verirse), bu durumda o uzvu kontrol etmeli ya da eğer bir şey kaldıysa bertaraf olduğundan ve altına suyun ulaştığından emin olacak kadar o uzvu ovuşturarak yıkamalıdır.

Tesbihat-ı Erbaa’nın Sayısında Şüphe:

Soru 5:
1) Üç ve dördüncü rekatlarda tesbihat-ı erbaa’yı iki mi yoksa üç defamı okuduğumuzdan şüphe edersek, vazifemiz nedir?
2) Bu konuda vesvese düzeyinde aşırı şüphe edilmesi durumunda vazifemiz nedir?

Cevap:
1) Bir defa daha tesbihat-ı okuyabilirsiniz.
2) Şüphenize itina etmemelisiniz ve üçüncü kez Tesbihat-ı Erbaa’yı okuduğunuza karar kılınız.

Hediye Humus

Soru 6: Humus yılımın sonlarına yakın günlerde bir miktar parayı eşime hediye ettim, acaba bu paraya humus düşmüş müdür?

Cevap: Eğer hediye örfe göre onun şanındansa- akıl sahipleri nezdinde sefahat ve israf sayılmazsa- ve hediye formalite icabı ve humus vermekten kaçma maksadıyla değilse, humus düşmez.

Emeklilik Maaşının Humusu:

Soru 8: Memur ve işçiler çalışma dönemlerinde zorunlu bir sözleşme kapsamında bir miktar meblağı, sigortaya ödemektedirler ve devlet ya da iş veren de belli meblağı sigortaya yatırmaktadırlar ve emekli olduktan sonra emekli maaşlarını sigortadan almaktadırlar. Emeklilik döneminde alınan emekli maaşının humusu var mıdır?

Cevap: Emeklilik maaşı kazanç gelirindendir ve humusu vardır.

Sözleşme Zımninde Şart

Soru 9: Bir kimse ev satımı sözleşmesi esnasında alıcıya, eğer falan tarihe kadar evin parası verilmezse, satıcının sözleşmeyi feshetme hakkının olacağını ve ayrıca belli bir meblağı da ceza olarak ödemesi gerektiğini şart koşması durumunda (yani hem ev satıcıya geri dönecek ve hem de ceza ödenecek) sözleşme ve sözleşme esnasında ileri sürülen koşul doğru mudur?

Cevap: Şart koşması sahihtir; öncelikle cezayı istemeli ve daha sonra anlaşmayı feshetmelidir.

Tesbihat-ı Erbaa’nın İki Defa Okunması

Soru 10: Cemaat namazında üçüncü ve dördüncü rekatlarda, imama tabi olanlar Tesbihat-ı Erbaa’yı üçe tamamlamadan önce cemaat imamı rükûa giderse, cemaatin (imama tabi olanların) vazifesi nedir? Tesbihat-ı Erbaa’yı iki defa okumuş olmaları durumunda imamla birlikte rükua gidebilirler mi?

Cevap: Cemaat imamın rükûuna yetişmek için Tesbihat-ı Erbaa zikrinin üçüncüsünü okumayabilir.

Evliliğin Farz Oluşu

Soru 11: Sürekli günaha düşme tehlikesinde olan kimse için evlenmek farz mıdır?

Cevap: Evlenmek farz değildir ve günahtan sakınmalıdır. Ancak eğer günahı terk etmek yalnızca evlenmeyle olacaksa, evlenmelidir.