Soru: Ramazan ayında orucunu bilerek yiyen kimse orucun kefareti ve fakirleri doyurmanın zorluğundan dolayı onların yerine parasını verirse yeterli olur mu?

Cevap: Büyük taklit mercileri şöyle buyuruyor: Ramazan orucunun kefareti üzerine farz olan kimse, bir köle azat etmeli[1] veya iki ay oruç tutmalı (onun otuz bir gününü peş peşe tutmalıdır) veya altmış fakiri ya doyuracak kadar yedirmeli yahut her birine bir müd (yaklaşık 750 gr.) buğday, arpa ya da benzeri yiyecek maddelerini vermelidir.

Bunların hiçbirine gücü yetmeyen kimse, gücü yettiği miktar kadarıyla fakirleri doyurmalıdır. Eğer hiçbir şekilde yiyecek maddesi vermeye gücü yetmezse, en azından meselâ bir kere "Estağfurullah" diyerek, Allah-u Teâlâ’dan mağfiret dilemelidir. Ancak farz ihtiyat gereği, istiğfar ettikten sonra kefareti ödemeye güç kazanırsa, kefareti yerine getirmesi gerekir. Müstehap ihtiyat gereği yiyecek yalnızca buğday veya buğdayın unu veyahut buğday ekmeği vermelidir. Gerçi hangi yiyeceği verse de yeterlidir.[2]

Netice şu ki, sizin bu kefaretlerden birini seçme hakkınız vardır. Seçme hakkından maksat ise, mükellefin bunlardan istediğini seçme özgürlüğüne sahip olmasıdır. Dolayısıyla siz aşağıdaki seçeneklerden birini yerine getirebilirsiniz:

a) İki ay oruç tutunuz.

b) Altmış fakiri ya doyuracak kadar yedirmeli yahut her birine bir müd (yaklaşık 750 gr.) buğday, arpa ya da benzeri yiyecek maddelerini veriniz.

c) Hiçbir şekilde yiyecek maddesi vermeye gücünüz yetmezse, Allah’tan mağfiret dileyin.

Sırlamaya göre hareket etmek ise, müstehaptır.[3]

Hatırlatmak gerekir ki, insan orucunu haram bir şeyle batıl ederse, ister o şey şarap ve zina gibi aslen haram olsun veya ister hayız hâlindeyken kendi hanımıyla cinsel ilişki kurmak gibi başka bir sebepten dolayı haram olsun, [farz] ihtiyat gereği üzerine cem kefareti gelir.[4] 

Belirtmek gerekir ki, taklit mercilerinin büroları genellikle kefaret, redd-i mezalim vb. hak sahiplerine ulaştırmaktadırlar.

----------------

[1] -Şu anda azat etmek için köle olmadığından bu konu söz konusu değildir.

[2] -İmam Humeyni, Tevzihu’l Mesail, c.1, s.931, mesele:1660-1661.

[3] -İmam Humeyni, Tahriru’l Vesile, c.1, s.289.

[4] -İmam Humeyni, Tevzihu’l Mesail, c.1, s.931.