Cevap: Hadis kaynaklar?nda bu konuya i?aret eden/de?inen rivayetler vard?r; Peygamber Efendimiz (s.a.a) ?öyle buyurmaktad?r: “?drardan sak?n?n ve kendinizi ondan temizleyin, çünkü kabir azaplar?n?n ço?u ondan kaynaklanmaktad?r.”[1]

?mam Sad?k (a.s) da ?öyle buyurmaktad?r: “Kabir azaplar?n?n geneli idrardan kaynaklanmaktad?r.”[2]

Hükümlerin felsefesi hakk?nda ?unlar? söylemek gerekir: Hükümler, her ne kadar maslahat ve mefsedeler üzerine olsa da her hükmün felsefesi ve illeti vard?r. Ama hükümlerin bütün s?r ve hikmetlerini cüziyatlar?yla ke?if ve beyan etmek, çok zor bir durumdur. Hükümler konusunda yap?labilecek en son i?, külli kanunlar? beyan etmektir. Elbette buradaki külliyetten maksat, ekseriyet manas?ndad?r ki istisna kabul edebilir anlam?ndad?r.

?drar?n necasetinden korunmas?na riayet etmeme noktas?nda, insan akl? ?unu derk edebilir ki namaz gibi taharet ?art?na ba?l? olan amellerde aksakl???n meydana gelmesine sebep oluyor. Ak?l külli olarak insan amellerinin hayat?ndaki maddi ve manevi alanlar?yla alakal? olumlu veya olumsuz eserlerinin kesin oldu?unu idrak edebilir. Ama onlar? dakik anlamda ve detayl? bir ?ekilde derk edemiyor. Necasete riayet etmeme ile kabir azab? aras?nda var olan ili?kinin ne oldu?unu dakik bir ?ekilde idrak edememesi de onlardan bir örnektir.

---------------

[1] Bihar’ul Envar, c. 6, s. 275, bab 8, Ehval’ul Berzah vel Kabr ve Azabihi (Berzah ve Kabir Halleri ve Azaplar?)

[2] Vesail’u?-?ia, c. 1, s. 340.