Baskı aynen bir kanser gibi toplumun her zerresine öyle kök salmıştı ki, nefes almak için en küçük bir baca dahi bırakmamıştı. Böyle bir durumda İmam Seccad (a.s.) İslamî akaid ve kültürün bir kısmını açıklamak için duadan yararlanarak, yeniden halkın ibadet ve kulluk etmeğe yönelmesi için onlarda bir canlılık yarattı. Bu dualardan asıl amaç ibadet idiyse de onların aralarında bulunan bazı tabirleri nazara almakla İmam'ın (a.s) ehemmiyet verdiği siyasî mefhumlar biraz da olsa tanınabilir.

Elliden fazla duayı içeren "Sahife-i Seccadiye"de İmam Seccad'ın (a.s.) dualarından sadece bir kısmı bir araya toplanmıştır. Bu hususta derlenen diğer mecmuaların sayısı "Meşhur Sahife-i Seccadiye" ile altıya ulaşmaktadır ve bunların bazısı yüz seksenden fazla duaya hâizdir.[1]

Bu dualar sadece Şia'nın arasında değil, Ehl-i Sünnetin dilinde bile mevcuttur[2] ve bu da İmam Seccad'ın (a.s.) dualarının o günkü toplumu etkilediğini ve her iki büyük ve ilk İslamî fırkanın, o dualardan Allah'a doğru bir yol, halk ile Allah arasında bir bağlantı olarak yararlandıklarını gösterir.

O Hazretin duaları arasında "Muhammed ve Âl-i Muhammed'e Salavat" ibaresi çok tekrar edilmiştir ve bu tabiri içermeyen dua pek azdır. Hatta “Ali” ismiyle çocukları adlandırmak, Ben-î Ümeyye hakimleri tarafından beğenilmediği; böyle bir şey cezalandırmaya şayan bir suç olarak nitelendiği ve bu bahaneyle halk tehdit edildiği; kanun namına arandığı ve Ben-î Ümeyye sultanlarının işi Emirü’l Müminin Ali'ye (a.s.) küfretmekten başka bir şeyle ilerlemediği, düzelmediği bir zamanda[3] bu tabiri kullanmak kendi değerini iyice göstermektedir. "Muhammed (s.a.a) ve onun tertemiz, seçkin ve ethar evlatları"[4] tabirlerine benzer tabirler de defalarca tekrar edilen örneklerdendir.

İmam'ın (a.s) Muhammed ve evlatları arasında bağlantı kurması, Allah'ın salavat gönderme hususundaki emrine dayalı olup, Şia inançlarını açıklamak için büyük bir önem taşımaktadır.

İmam'ın (a.s) "Sahife"deki mazmunlarını, tabirlerini nakletmeden önce Muhammed (s.a.a) ve evlatlarının bağlılığını sağlamlaştırma hususunda İmam Seccad'dan (a.s.) nakledilen bir rivayeti zikretmemiz yerinde olur. İmam Seccad'ın (a.s.) şöyle buyurduğu nakledilmiştir:

"Alimin Peygamber'e (s.a.a) salavat göndermesini Allah farz kılmış ve bizi de ona eklemiştir. Peygamber'e (s.a.a) salavat gönderip bize göndermeyen biri, salavatını eksik bırakmış, tamamlamamış ve Allah'ın emrine itaat etmemiş olur."[5]

"Sahife"nin siyasî ve dinî içeriklerinden biri "imamet" mevzusunu dile getirmesidir. Bu mevzu Ehl-i Beyt'in (a.s) onu ve İslam toplumunun önderliğini ele almak için daha layık ve hak sahibi olduklarına ilaveten masumluk ve yüce İslam Peygamberinin (s.a.a) ilimlerinden yüksek bir düzeyde yararlanma yönlerini de İslamî bir mefhum şeklinde beyan etmiştir. Şimdi o tabirlerden bir kaçını burada naklediyoruz:

"Allah'ım! Yeryüzünde kendi hükümetin için seçtiğin; kendilerine ilim hazinelerini verdiğin; kendi dininin koruyucuları kıldığın; yeryüzündeki halifelerin ve kullarına kendi hüccetin olarak tayin ettiğin; kendi iraden ile kendilerini her kötülük ve pislikten tertemiz ve beri kıldığın ve sana ebedî cennetine kavuşmak için vesile seçtiğin Muhammed'in athar Ehl-i Beyt'ine salavat ve rahmet gönder."[6]

Başka bir duada da şöyle buyurmuş:

"Allah'ım! Hilafet makamı senin halifelerine, kullarının arasından seçtiğin kimselere ve bu makamı kendilerine mahsus kıldığın yüce bir derecede senin emanetlerini taşıyanlara mahsustur. Ama başkaları bunu onlardan aldılar... Öyle ki senin seçtiğin kimseler ve halifelerin, zalimler karşısında mağlup oldular; yenilgiye uğradılar ve hakları zayi oldu. Rabbim! Onların evvelden sonuna kadar olan düşmanlarına, kendi düşmanlarının zulmüne rıza gösteren kimselere, onların izleyicilerine ve onlara uyanlara lanet gönder."[7]

"Allah'ım! Kullarının arasından seçilme nimetine mahsus kıldığın mümtaz kulların olan Muhammed (s.a.a) ve pak hanedanına salat ve selam gönder. Emrettiğin şekilde onları dinlemeye ve itaat etmeye bizleri muvaffak eyle."[8]

-----------------

[1]- Ez-Zarîe (Ağa Buzurg-u Tahrani), c. 15, s. 18-20.

[2]- İbn-i Ebil Hadid, c. 11, s. 192; c. 6, s. 178-186; c. 5, s. 113.

[3]- İbn-i Ebil Hadid, c. 13, s. 220; Ensabu’l Eşraf (Belazuri), c. 1, s. 184.

[4]- Sahife-i Seccadiye, Dua: 6, Bölüm: 24.

[5]- Tarih-i Corcan, s. 188.

[6]- Sahife-i Seccadiye, Dua: 47, Bölüm: 56.

[7]- Sahife-i Seccadiye, Dua: 48, Bölüm: 9-10.

[8]- Sahife-i Seccadiye, Dua: 34, Bölüm: 5.