“İmam Cafer Sadık” diye meşhur olan Cafer b. Muhammed b. Ali b. Hüseyin (Arapça: الإمام الصادق عليه السلام) (Medine, 83 h.k / Medine, 148 h.k), On İki İmam'ın (a.s) altıncısıdır. 65 yaşında iken şehit oldu. Babası İmam Muhammed Bakır (a.s), dedeleri İmam Seccad (a.s) ve İmam Hasan’ın (a.s) yanında Cennetü’l Baki mezarlığında defnedildi. Annesi Kasım b. Muhammed b. Ebu Bekir’in kızı Ümmü Ferve’dir. İmameti 34 yıl sürmüştür.[1] Künyesi Ebu Abdullah’tır ve Caferi mezhebi ona nispet verilmektedir.[2]

İmam Cafer Sadık’tan (a.s) fıkıh ve kelam alanında çeşitli konularda geniş ve değişik hadisler nakledilmiştir. Bundan dolayı Şia mezhebini "Caferi mezhebi" olarak adlandırmışlardır. Hz. İmam’ın (a.s) imametinin ilk yıllarında meydana gelen siyasi boşluk, insanların özgürce İmam Cafer Sadık’a (a.s) yönelmelerine neden olmuş ve fıkhi, kelami konuları ondan öğrenmişlerdir.[3]

Ehlisünnet ulemalarından İbn-i Hacer Heysemi şöyle diyor: "İnsanlar, onun ilmini o kadar çok nakletmişlerdir ki şöhreti şehrin her yerine ulaşmıştır. Yahya b. Said, İbn-i Cerih, Süfyan b. Uyeyne, Süfyan Sevri Ebu Hanife, Şu’be b. El-Haccac ve Eyüp Sahtiyani gibi büyük şahsiyetler ondan rivayet nakletmişlerdir."

Ehlibeyt İmamlarından (a.s) hiçbirinin İmam Cafer Sadık (a.s) kadar öğrencisi olmamış ve İmamlardan (a.s) nakledilen rivayetler ondan nakledilen rivayetlerin sayısına ulaşmamıştır. Hadis ashabı, ondan rivayet nakleden ravilerin sayısını 4000 olarak belirtmişlerdir.

Fusûlü’l Mühimme ve Misbahu Kef’emi[4] kitapları ve başka kitaplarda da zikredildiği gibi, İmam Sadık (a.s) zehirlenerek şehit edilmiştir. İbn-i Şehraşub’un “Menakıp” kitabında yazdığına göre, Ebu Cafer Mansur onu zehirlemiştir.[5] Zira Mansur’un ona karşı olan kini ve İmam'ın (a.s) halkı ona karşı kışkırtma korkusu, Mansur'u rahat bırakmıyordu. Mansur’un biyografisini bilen herkes, Mansur’un hilafete ulaşmak için çaba sarf edenlere hiç acımadığını ve hatta Abbasi hükumetinin kurulmasında oldukça büyük çabalar sarf eden Ebu Müslim Horasani’ye bile acımadan katlettiğini bilirler.[6]

Şehadeti, Mansur Devaneki tarafından tedarik edilen zehir sonucu olmuştur.[7]

--------------

1-El-Müfid, h. ş. 1380, s. 526-527.

 2-Şehidi, 1384, s. 4.

 3-Şehidi, 1384, s. 61.

4-Meclisi, Bihar, c. 47, s. 1-2; Şehidi, 1384, s. 85.

5- Menakıp, c. 4, s. 280; Şehidi, 1384, s. 85.

6- Şehidi, 1384, s. 85-86.

7-Menakıp, c. 4, s. 280; Şehidi, 1384, s. 85.