Hz. Resulü Kibriya Efendimiz (s.a.a) bu guslün önemi hakkında şöyle buyurmuştur: “Hiçbir zaman Cuma guslünü terk etme; her ne kadar yemek ve içme parandan kısmalı da olsan Cuma guslü için harca; çünkü cuma guslü en üstün ve önemli müstaplardan biridir.”

Cuma guslünün vakti, Cuma sabah ezanından, Cuma öğlen vaktine kadardır.(1) Cuma öğleden sonra veya Cumartesi günü kazası yerine getirilebilir. Taklit mercilerin (müçtehitlerin) çoğunluğuna göre Cuma guslü ile namaz kılınamaz, namaz kılmak için abdest almak gerekir.

Cuma Guslünün Önemi

Cuma guslü, üzerinde vurgu yapılan(2) ve hatta geçmiş asırdaki fakihlerin farz ilan ettikleri bir ibadettir.(3) Hz. Resulü Kibriya Efendimiz (s.a.a) bu guslün önemi hakkında şöyle buyurmuştur: “Hiçbir zaman Cuma guslünü terk etme; her ne kadar yemek ve içme parandan kısmalı da olsan Cuma guslü için harca; çünkü cuma guslü en üstün ve önemli müstaplardan biridir.”(4)

Müminlerin Emiri Hz. Ali (a.s) her ne zaman birisini iğnelemek istediğinde şöyle buyururdu: “Cuma guslünü terk edenden demi daha acizsin?”(5)

Her kim kırk hafta Cuma guslünü terk etmezse bedeninin kabirde salim kalacağı meşhurdur, ancak bununla ilgili bir rivayet bulunmaktadır.(6)

Cuma Guslünün Vakti

Cuma guslünün vakti sabah ezanından öğlen ezanına kadarıdır,(7) ancak öğlen vaktine yakın alınması daha iyidir.(8) Her kim Cuma günü su bulamayacağına ihtimal verirse, Perşembe günü guslünü alabilir.(9)

Yine her kim Cuma guslünü öğlene kadar alamamışsa, kazasını zeval vaktinden (öğlen) sonra ve hatta Cumartesi günü bile alabilir. Bazılarının dediğine göre her kim Cuma günü öğleden sonra gusül alacaksa, eda ve kaza niyeti olmadan alması ihtiyata uygundur.(10)

Namaz İçin Gusül Yeterli Değildir

Taklit mercilerin çoğuna göre Cuma guslü, namaz kılmak için yeterli değildir, namaz kılmak için abdest almak gerekir.(11)-(12)

Nitekim Cuma guslünden sonra bir hades (abdest veya guslü batıl eden şeyler) oluşursa, yeniden gusül almaya gerek yoktur ve hatta iade edilmesi müstahap bile değildir.(13)

Cuma Guslü Duası

Peygamber Efendimizin (s.a.a) Emirulmüminin Hz. Ali'ye (a.s) şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: "Ey Ali! O günlük yiyeceğini satıp aç kalarak su satın alma pahasına olsa bile her Cuma günü guslet; çünkü hiçbir sünnet bundan daha büyük değildir."

İmam Cafer-i Sadık'tan (a.s) şöyle rivayet edilmiştir: "Kim Cuma günü gusledip şu duayı okursa, gelecek Cuma gününe kadar onun için temizlik olur" Yani günahlardan temizlenir veya amelleri manevî temizlik taşır ve kabul olur. Dua şudur:

‌اَشْهَدُ اَنْ لا اِلـهَ إلاّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَاجْعَلْني مِنَ التَّوّابينَ واجْعَلْني مِنَ المُتَطَهِّرينَ

"Şehadet ederim ki Allah'tan başka ilâh yoktur; tektir; ortağı yoktur. Şehadet ederim ki, Muhammed O'nun kulu ve elçisidir. Allah'ım! Muhammed ve Ehlibeyt'ine sâlat eyle ve beni tövbe edenlerden ve temizlerden kıl.”(14)

Dipnotlar

1. Müçtehitler: İmam Humeyni, İmam Hamaney, Mekarim, Behçet, Horasani ve Hoi öğlene kadar; Ayetullah Sistani gurub vaktine kadar.
2. El-Mu’teber 1/353; Tezkiretu’l Fukaha, 2/137-138; Muhtelefu’ş Şia, 1/318-319.
3. El-Hidayet /102; el-Muknie /144.
4. Biharu’l Envar, c. 18, s. 129.
5. İlelu’ş Şerai, c. 2, s. 285.
6. Hadis Şia sitesi
7. Kifayetu’l Usul, 1/38; Cevahiru’l Kelam 5/7-8.
8. Cevahiru’l Kelam 5/13.
9. Cevahiru’l Kelam, 5/15.
10. Misbahu’l Fıkıh, 6/14; el-Urvetu’l Vuska 2/ 143.
11. Ayetullah Sistani, Mekarim, Hoi, Tebrizi, Horasani’ye göre Cuma guslü ile namaz kılınabilir, ancak abdest alınması müstahaptır.
12. Muhtelefu’ş Şia 1/339.
13. El-Urvetu’l Vuska 2/147; Müessese Hoi 10/34.
14. El-Urvetu’l Vuska 2/145.

Kaynaklar

* Tahriru’l Ahkâm, Allame Hilli, Müessese el-İmam Sadık (a.s), Kum.

* el-Hedaiku’n Nadire, Yusuf Bahrani, Müessese en-Neşru’l İslami, Kum.

* Cevahiru’l Kelam, Muhammed Hasan Necefi, Daru İhyau’t Turas, Beyrut.

* Riyadu’l Mesail, Seyyid Ali Tabatabai, müessese en-Neşru’l İslami, Kum.

* el-Urvetu’l Vuska, Seyyid Muhammed Kazım Tabatabai Yezdi, Müessese en-Neşru’l İslami, Kum.

* Gonyetu’n Nuzu, Seyyid Hamza bin Ali b. Zuhre el-Halebi, müessese el-İmam Sadık (a.s), Kum.

* el-Muhtasaru’n Nafi, Muhakkik Hilli, Daru’l Azva, Beyrut.

* Muhtelefu’ş Şia, Allame Hilli, Mektebetu’l İlamu’l İslami, Kum.

* Medariku’l Ahkam, Seyyid Muhammed bin Ali Musevi Amuli, Müessese Alulbeyt li-İhyau’t Turas, Kum.

* Mustemseku’l Urve, Seyyid Muhsin Tabatabai Hekim, Daru İhya et-Turas el-Arabi, Beyrut.

* Müstenedu’ş Şia, Ahmed bin Muhammed Mehdi Neraki, Müessese Alulbeyt li-İhyau’t Turas, Meşhed.

* Misbahu’l Fakih, Ağa Rıza bin Muhammed Hadi Hemadani, Müessese en-Neşru’l İslami.

* Misbau’l Huda, Muhammed Taki Amuli, Firdevsi Tahran.

* Muvsuetu’l Hoi, Seyyid Ebu’l Kasım Hoi, Müessese el-Hoi el-İslami.

* Mehzebu’l Ahkâm, Seyyid Abdulala Sebzevari, Müessese el-Menar, Kum.

* en-Nihayet, Muhammed bin Hasan Tusi, Daru’l Kitabu’l Arabi, Beyrut.

Dış Bağlantılar

* Ferhengi Fıkhi Farsi